مقایسه اثر بیهوش‌کنندگی عصاره سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis)، بادرنجبویه (Melissa officinalis) و مریم‌گلی (Salvia officinalis) بر روی بچه‌ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

هدف از این پژوهش، بررسی اثرات بیهوشی عصاره گیاهان بادرنجبویه، سنبل‌الطیب و مریم‌گلی بر بچه‌ماهی کپور معمولی بود. عصاره گیاهان بادرنجبویه و سنبل‌الطیب به روش ماسراسیون (غرق‌آبی) تهیه شد و عصاره گیاه مریم‌گلی به‌صورت آماده از بازار خریداری و در غلظت‌های متفاوت روی بچه‌ماهی کپورمعمولی (cyprinus carpio) با میانگین طول کل 85/1±48/12 سانتی‌متر و میانگین وزن 99/7±25/27 گرم آزمایش شد. از عصاره بادرنجبویه غلظت‌های 5/25، 51 و 5/76 گرم در لیتر، از عصاره سنبل‌الطیب غلظت‌های 15/4 و 81/6 گرم در لیتر و از گیاه مریم‌گلی غلظت‌های 075/0، 125/0، 175/0 و 225/0 گرم در لیتر مورد استفاده قرار گرفت. فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب شامل دما، ph، شوری و سختی آب مورد استفاده به‌ترتیب 21، 7/6 و 02/1 درجه سانتی‌گراد (قسمت در هزار) و 651 (میلی‌گرم کربنات کلسیم در لیتر) بود. آنالیز آماری داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس یک‌طرفه و مقایسه میانگین‌ها با آزمون دانکن (05/0 > p) صورت گرفت. با مقایسه سنبل‌الطیب، بادرنجبویه و مریم‌گلی می‌توان نتیجه گرفت که اثر بیهوش‌کنندگی، در غلظت‌های کم مورد استفاده در هر 3 گیاه، تفاوت معنی‌داری داشته (05/0 > p) و در غلظت‌های بالاتر، روند معنی‌دار کاهش می‌یابد. کوتاه‌ترین زمان برای بیهوشی کامل در غلظت 225/0 گرم در لیتر مریم‌گلی با زمان 5/0±3/253 ثانیه و برای احیای کامل در غلظت 5/76 گرم در لیتر بادرنجبویه با زمان 30±210 ثانیه به‌دست آمد. همچنین بیش‌ترین زمان برای بیهوشی کامل در غلظت 5/25 گرم در لیتر بادرنجبویه با زمان 30±1170 ثانیه و بیش‌ترین زمان برای احیای کامل در غلظت 075/0 گرم در لیتر مریم‌گلی با زمان 51/3±3/490 ثانیه به‌دست آمد.