استخراج فیکوسیانین از جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس و ارزیابی پایداری نانولیپوزوم‌های حامل رنگدانه در برابر شرایط محیطی

تکنیک درون پوشانی در نانوحامل‌های لیپیدی می‌تواند روشی کارآمد برای برطرف نمودن محدودیت‌های موجود در استفاده از رنگدانه فیکوسیانین مستخرج از ریزجلبک اسپیرولینا به دلیل طعم و بوی خاص، حساسیت بالای این ترکیبات و ایجاد رنگ نامطلوب در محصولات باشد. لذا، در مطالعۀ حاضر رنگدانۀ فیکوسانین از جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس استخراج و غلظت آن مورد بررسی قرار گرفت. نانولیپوزوم‌های حاوی رنگدانه با پوشش کیتوزان (1%) و فاقد پوشش تهیه شد و خصوصیات فیزیکوشیمیایی، مورفولوژی و پایداری آن نسبت به شرایط مختلف محیطی (رطوبت، دما و نور) ارزیابی گردید. میانگین اندازه نانولیپوزوم‌ها و شاخص پراکندگی به‌ترتیب از محدودۀ 322.21 تا 426.31 نانومتر و 0.27 تا 0.28 در نانوحامل‌ها متغیر بود. بالاترین مقادیر راندمان نانوپوشانی نانولیپوزوم حاوی فیکوسیانین (81.4 درصد) تحت‌ شرایط بهینه در نانولیپوزوم با پوشش کیتوزان به‌دست‌آمد. ارزیابی ثبات لیپوزوم ها در برابر نور، رطوبت نسبی و دماهای مختلف نگهداری طی زمان حاکی از افزایش پایداری فیکوسیانین محصور شده در حامل های لیپیدی بوده و کیتوزان به عنوان پوشش لیپوزوم، سبب افزایش ثبات و کنترل انتشار پایدار فیکوسیانین گردید.

Extraction of phycocyanin from spirulina microalgae and evaluation of the stability of nanoliposomes incorporated with pigment against environmental conditions

The encapsulation technique in lipid nanocarriers can be an effective way to resolve the limitations in the utilization of phycocyanin pigment extracted from spirulina due to special taste and odor, high sensitivity of these compounds, and undesirable color in products. Therefore, in the present study, phycocyanin was extracted from Spirulina platensis and its concentration was investigated. Nanoliposomes with chitosan coating (0 and 1% w/v) containing pigment were prepared and its physicochemical properties, morphology, and stability to different environmental conditions (relative humidity, temperature, and light) were evaluated. The mean size of nanoliposomes and polydispersity index ranged from 322.21 to 426.31 nm and from 0.27 to 0.28 in nanocarriers, respectively. The highest values of encapsulation efficiency of nanoliposome containing phycocyanin (81.4%) were obtained under optimal conditions in nanoliposomes with chitosan coating. Evaluation of the stability of liposomes against light, relative humidity, and different temperatures over storage showed an increase in the stability of phycocyanin encapsulated in lipid carriers and chitosan as a liposome coating increased the stability and controlled release of phycocyanin.