برخی ویژگی های ریختی ماهی سه‌خاره gasterosteus aculeatus linnaeus, 1758 در مصب رودخانه‌های گرگان‌رود و قره‌سو، استان گلستان

تعیین ویژگی‌های ریختی گونه‌های غیر‌بومی یکی از موضوعات مهم بوم‌شناختی است که می‌تواند در مدیریت بوم‌سازگان مورد استفاده قرار گیرد. در این پژوهش، برخی ویژگی‌های ریختی ماهی سه‌خاره gasterosteus aculeatus linnaeus, 1758 در مصب رودخانه‌های گرگان‌رود و قره‌سو مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 147 عدد ماهی با استفاده از تور پره با چشمه 0.5 سانتی‌متری از بهمن 1392 تا فروردین 1393 جمع‌آوری گردید. نمونه‌ها زیستسنجی و بوسیله اتولیت تعیین سن شدند. نتایج نشان‌داد که حداکثر سن ماهیان نر و ماده به ترتیب 2 و 3 سال بود. بزرگ‌ترین نمونه طولی و وزنی به‌ترتیب برابر با 7.62 سانتی‌متر و7.43 گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه گرگان‌رود و 6.93 سانتی‌متر و 4.43 گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه قره‌سومشاهده شد. الگوی رشد برای هر دو جنس‌ در هر دو مصب رودخانه گرگان‌رود و قره‌سو، آلومتریک مثبت بود. صفات ارتفاع و عرض بدن، ابتدای باله پشتی تا ابتدای باله مخرجی، قطر چشم، ابتدای پوزه تا انتهای باله پشتی و طول قاعده باله سینه‌ای از اهمیت بالاتری نسبت به بقیه صفات در جداسازی دو جمعیت مصب رودخانه گرگان‌رود و قره‌سو برخوردارند. همچنین در بررسی انگل‌های ماکروسکوپی ماهیان سه‌خاره در اندام‌های داخلی، انگل کورینوزوما استروموزوم، corynoso mastrumasum یافت شد. به نظرمی‌رسد ماهی غیربومی سه‌خاره ممکن است به دلیل میزبان بودن این انگل و انتقال در چرخه غذایی، خطری جدی برای رشد و بقای سایر ماهیان در حوضه دریای خزر باشد.

Some morphological characteristics of threespined stickleback Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 in Gorganrud and Qarahsu River estuaries, Golestan Province

Determining morphological characteristics of exotic species is one of the important aspects to ecological studies that can be used in ecosystem management. In this research, some morphological characteristics of threespined stickleback Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 in Gorganrud and Qarahsu River estuaries are surveyed. 147 specimens were collected using beachseine with 0.5 cm mesh from February 2014 to April 2014. Samples were being biometry and age determination was done by otolith. Results showed that maximum age were 2+ and 3+ in male and female, respectively. The maximum length and weight were observed 7.62 cm and 7.43 gr and 6.93 cm and 4.43 gr in female genus in Gorganrud and QarahSu River estuaries, respectively. The growth model was positive allometric in female and male in GorganRud and Qarahsu Rivers. It was indicated body height and width, distance between initial dorsal fin and anal fin, eye diameter, distance between snout to end of dorsal fin and pectoral fin length showed more importance in distinguishing two populations from Gorganrud and QarahSu River estuaries. Also, it was observed macroscopic Corynoso mastrumasum in inner organs. It seems, the threespined stickleback, exotic fish, may seriously dangerous for growth and survival of other fish species in the Caspian Sea basin due to the host of this parasite and transmission in the food cycle.