امکان سنجی اجرای نظریه حکمرانی خوب درجوامع اسلامی با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران

آموزه‌ی حکمرانی خوب در دهه‌های اخیر و متعاقب عدم موفقیت نظریات ناظر بر دولت، از سوی نهادهای بین‌المللی نظیر کمیسیون حقوق بشر و بانک جهانی مطرح گردید. این آموزه بر توانمند سازی دولت تاکید داشته و تحقق امر مذکور را منوط به اصلاح روش حکومت‌داری می‌داند. طرح این دیدگاه در مجامع غربی سبب شده عده‌ای امکان اجرایی شدن آن را در جوامع اسلامی با دیده‌ی تردید بنگرند. به دنبال بررسی این امر، صاحب‌نظران آرای گوناگون و بعضاً متعارضی مطرح نموده‌اند که در این نوشتار تحت عنوان دیدگاه مخالفان و موافقان از آنها سخن به میان آمده است. نویسندگان ضمن تبیین این نظریات و بررسی ادله‌ی آنها، هیچ‌یک از دو دیدگاه موافقانِ مطلق و مخالفان را نپذیرفته و بر این اعتقادند آموزه‌ی حکمرانی خوب و اصول مطرح شده در آن به مثابه‌ی یک تجربه‌ی بشری قابل بررسی می‌باشد. در این راستا با لحاظ مبانی اسلامی در خصوص حکومت و حکمرانی مانند اصل حاکمیت قوانین اسلامی و سایر اصول ناظر بر مقوله‌ی حکمرانی که از قرآن و سنت اتخاذ شده‌اند، آموزه‌ی مورد بحث به صورت مشروط و با رعایت مبانی مزبور قابلیت اجرایی خواهد داشت.

The Feasibility of Implementing the Theory of Good Governance in Muslim Societies with an Emphasis on the Government of the Islamic Republic of Iran

Abstract After the failure of theories concerning the notion of government, the theory of good governance was introduced by the international institutions like the United Nations Commission on Human Rights and The World Bank Group in the recent decades. This theory puts emphasis on the strength of the governments. According to this theory, the way to achieve this goal is to revise the concept of governance. Examining this theory in the West has caused some concerns about its implementation in the Islamic societies. In this article, varrying opinions about this issue have been discussed with the viewpoints of its advocates and the opponents. The authors of the present study do not admit the ideas of neither group. Conversely, they believe that the theory of good governance and the excellent principles introduced in it can be accountable as a human experience. In this way, following the Islamic foundations concerning governance, like the principle of Islamic governance and some other rules concerning it, which are taken from the Holy Quran and the Islamic traditions, the theory of good governance can conditionally be applicable if it can observe the foundations of the Islamic governance.