مسوولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر در حقوق ایران، فرانسه و حقوق اسلامی

یکی از اصول مسوولیت­ شخصی بودن آن است. با وجود این مسوولیت مدنی به سمت توسعه‌ی قلمرو مسوولیت‌های مدنی ناشی از عمل غیر دچار تحول شده است. مسوولیت ناشی از عمل غیر دارای اقسامی است که «مسوولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» در عداد آنها می‌باشد. عنوان این نوع از مسوولیت در قانون مدنی فرانسه در تعهدات قراردادی و مسوولیت قراردادی و قهری صراحتاً مطرح نشده است، اما به رغم اختلاف نظرها دکترین فرانسه این مسوولیت را از برخی مواد قانون مدنی و دیگر قوانین استنباط کرده ودر کتب خود مطرح نموده است. در قانون مدنی ایران نیز به این مسوولیت اشاره‌ی صریحی نشده است، ولی همانند فرانسه برخی مواد قانونی وجود دارد که می‌تواند متضمن همان تحلیل‌های موجود در دکترین آنجا باشد. در مورد این که به رغم شخصی بودن مسوولیت که از «قاعده وزر» استفاده می‌شود، قواعد کلی برای استنباط نهاد حقوقی«مسئولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» در فقه وجود داشته و می‌توان به کمک آن  قواعد، احکام حقوقی مسائل مطرح شده را استنتاج نمود. در همین راستا دکترین حقوقی در ایران می‌تواند با بهره‌گیری از فقه و حقوق تطبیقی و با استفاده از تجربه‌ی دیگر کشورها به ویژه فرانسه با تفسیر برخی از مواد قانونی موجود، اقدام به طرح نهاد حقوقی «مسوولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» نماید که برای غنابخشی به حقوق مسوولیت مدنی ایران در این مقاله به شیوه تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است.

The Contractual Civil Liability for Third Party Action in Iranian, French and Islamic Law

Abstract One of the responsibility principles is privity of the responsibility. However one of the developments in civil liability system is extending   the liability institution toward civil liability for another person action. This kind of liability is divided into several types including contractual liability for third party action. In French law, this type of liability has not been mentioned explicitly in contract or tort law. Nevertheless, in spite of some divergences, the French doctrine has inferred it from some civil law and other laws articles and has proposed it in legal books. There is not such kind of responsibility In Iranian civil code which indicates it explicitly, but the same analysis which mentioned in French law can be proposed for Iranian law. As a result, the doctrine of Iranian law by comparative study and also by the using of the experiences of other legal system, particularly France, and by the interpretation of some articles of Iranian Code can pose "the contractual liability of another action institution" that has been studied comparatively in this article for enriching of Iranian legal system.