عقود اذنی تجاری: مطالعه تطبیقی در فقه امامیه و نظام‌های حقوقی ایران و انگلیس

دربین قراردادهای تجاری، ‌‌به گروهی از قراردادها برمی‌خوریم که می‌توان آن را زیرمجموعه عقود اذنی دانست، ‌‌(این قراردادها عبارتند از: دلالی، ‌‌حق‌العمل کاری، ‌‌عاملیت و نمایندگی تجاری)، ‌‌از این‌روی احکام وآثار عقود اذنی برآنها مترتب می‌شود و تاثیر آن در مراحل قانونگذاری، ‌‌آراء و تصمیمات دادگاهها و مراجع شبه قضایی ودستگاههای اجرایی مورد توجه قرارمی گیرد. ماذون بودنِ متعهد و دارا بودن وصف امانت، ‌‌دو عنصر تعیین‌کننده برای این دسته از عقود است. با این بیان، ‌‌چنانچه ایفای تعهد، ‌‌فاقد وصف امانی باشد و یا خارج از قلمرو اذن اصیل انجام پذیرد، ‌‌به معنای عدم وفای به عهد، ‌‌یا حداقل غیرنافذ بودن آن قرارداد است. نتیجه پژوهش حاضر در یک مطالعه تطبیقی نشان می‌دهد که در نظام حقوقی انگلیس، ‌‌این عقود را نوعی قرارداد وکالت یا همان نمایندگی دانسته‌اند؛ در فقه امامیه، ‌‌اگرچه به دلیل نوپدید بودن این نوع معاملات تجاری، ‌‌تاکنون هیچ فقیهی به بحث از عقود اذنی تجاری نپرداخته است، ‌‌اما با مراجعه به قواعدکلی مطرح شده در فقه امامیه، ‌‌این نوع معاملات تجاری را می‌توان از مصادیق عقود اذنی دانست؛ در نظام حقوقی ایران، ‌‌با درنظر گرفتن چالش‌های مطرح شده در دکترین حقوقی، ‌‌فی الجمله همسویی آن با فقه امامیه ونظام حقوقی انگلیس وجود دارد.

permissive commercial contracts: a comparative study in imamiyyah jurisprudence and the legal systems of iran and england

within the realm of commercial contracts, a specific group of contracts can be classified as permissive contracts. this category includes brokerages, agency contracts, employment contracts, and commercial representation. the rules and consequences associated with permissive contracts have far-reaching implications for legislative processes, court judgments, quasi-judicial bodies, and executive authorities. the authorized status of the obligated party and the presence of a trust description are two crucial factors determining the nature of these contracts. if the fulfillment of the permissive obligation lacks a trust description or occurs outside the boundaries of authentic consent, it constitutes a breach of contract or, at the very least, renders the contract non-binding. the findings of this comparative research reveal that within the legal system of england, such contracts are recognized as forms of agency contracts or representation. in imamiyyah jurisprudence, although no specific discussion has emerged regarding commercial permissive contracts due to their novelty, based on the general principles established in imamiyyah jurisprudence, these types of commercial transactions can be classified as permissive contracts. in the legal system of iran, considering the challenges addressed in legal doctrine, there is overall compatibility between commercial permissive contracts, imamiyyah jurisprudence, and the legal system of england