بررسی تطبیقی نکاح سرپرست با فرزندخوانده در حقوق اسلام، ایران و فرانسه

یکی از مسائل مهم نهاد سرپرستی ، نکاح سرپرست با شخص تحت سرپرستی می باشد. اگرچه این موضوع در قانون جدید حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بد‌سرپرست مصوب 1392 پیش‌بینی شده، لکن به علت سکوت آیین نامه ی اجرایی آن و عدم تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی خاص در این مورد و نیز پیامدهای اخلاقی و اجتماعی ناشی از مطلق دانستن این امکان، در رویه عملی محاکم قضایی اختلاف آراء وجود دارد. در حقوق فرانسه، فرزندخواندگی به دو نوع کامل و ساده تقسیم بندی شده و بر هر قسم مقررات خاصی حکم فرماست؛ فرزندخوانده ی کامل از حیث مانعیت نکاح تفاوتی با فرزند حقیقی ندارد و فرزندخوانده ساده اگرچه از ازدواج با سرپرست خود ممنوع است، ولی در مواردی اجازه ازدواج با بعضی از اعضای خانواده سرپرست را دارد. در این مقاله امکان نکاح فرزندخوانده با سرپرست در حقوق ایران و فرانسه مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت به این نتیجه رهنمون می گردد که در حقوق فرانسه نکاح فرزند خوانده با سرپرست ممنوع است. در حالی که در حقوق ایران با توجه به احکام فقهی ، مواد (1045) تا (1049) ق.م. و حصری بودن موانع نکاح ، این ازدواج ممنوع نیست هرچند تبصره ماده (26) قانون صدر الاشاره آن را منوط به اذن دادگاه صالح و رعایت مصلحت فرزند خوانده کرده است. در این زمینه به منظور پیشگیری از تبعات سوء چنین ازدواجی می توان از مکانیسم حکم حکومتی و یا احکام ثانویه  برای منع مطلق آن بهره گرفت.

A Comparative Study of Marriage of the Adopter with the Adopted Child in Islam, Law of Iran and French Law

One of the important issues of adoption institute is supervisor’s marriage with adopted person. Although this subject is predicted in new Law on the Protection of Unsupervised and Badsupervised Teens enacted in 2013, because of the silence of its executive regulation and disapproval of especial executive regulations in this regard, as well as the moral and social consequences of considering it as an absolute possibility, there is disagreement in practical precedent of judicial courts in this respect. In French law, child adoption is divided into two categories namely perfect and simple ones for each of which there are certain governing provisions. Perfect adopted child has no difference with real child in respect of marriage obstacles and simple adopted, although is prohibited from marrying his/her adopter, but in some cases can marry some family members of the adopter. In this article the possibility of marriage of unsupervised individuals with their supervisors is examined in French and Iranian laws and at last it is concluded that the marriage of adopted and adopter is prohibited in law of France. While, in Iranian law, paying attention to jurisprudential orders, Arts. 10451049 of the Iranian Civil Code and nonexhaustiveness of marriage obstacles, this marriage is not prohibited; however, note of Art. 26 of the aforementioned law (2013) has subjected this marriage to the permission of a competent court and observing the adopted child’s interest. In this regard, in order to preventing ill consequences of such a marriage, the mechanism of governing or secondary orders can be applied for its absolute prohibition.