بررسی اثر ضد ‌میکروبی ده اسانس گیاهی بر عوامل باکتریایی و مخمر ایجاد کننده فساد میوه خرما در مرحله رطب

با توجه به اثرات سوء نگهدارنده‌های شیمیایی در مواد غذایی تازه، استفاده از ترکیبات ضد میکروبی بی‌خطر از جمله اسانس‌های گیاهی امری ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر ده اسانس گیاهی بر عوامل فساد باکتریایی و مخمر میوه خرما بود. به این منظور ابتدا اثر ضد میکروبی ده اسانس مختلف شامل لیموترش، اسطوخدوس، مرزه، میخک، نعناع‌فلفلی، زیره، آویشن، ترخون، رزماری و اکالیپتوس بر عوامل فساد جداسازی شده از میوه خرما شامل باکتری‌های میکروکوکوس اس پ. سویهn1 ، باسیلوس اس پ. سویهn2 ، باسیلوس اس پ. سویهn3 و باسیلوس سرئوس ، و مخمر زایگوساکارومایسس روکسی با روش انشار دیسک بررسی گردید. سپس پنج اسانس برتر برای تعیین کمترین غلظت بازدارندگی و کشندگی برای باکتری و کمترین غلظت بازدارندگی برای مخمر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اسانس آویشن بیشترین اثر ضد میکروبی را بر باکتری‌ها و مخمر داشت (به ترتیب قطر هاله عدم رشد برابر mm 49 30 و mm 92). سپس به ترتیب مرزه، میخک، نعناع فلفلی و زیره برای باکتری و مرزه، زیره، میخک و ترخون برای مخمر بیشترین اثر ضد میکروبی را نشان دادند. در این میان رزماری و اسطوخدوس کم‌اثرترین اسانس‌ها بودند. کمترین غلظت بازدارنده رشد در باکتری‌ها و مخمر متعلق به دو اسانس مرزه و آویشن بود. به طوریکه در باکتری‌ها با غلظت µl/ml 0.125 و در مخمر با غلظت µl/ml 0.5 سبب مهار رشد گردیدند. کمترین غلظت باکتری‌کشی نیز متعلق به دو اسانس مرزه و آویشن در غلظت µl/ml 0.5 در باکتری‌های میکروکوکوس اس پ. سویهn1 و باسیلوس اس پ. سویهn3 بود. اسانس آویشن در غلظت µl/ml 8 در باکتری‌های باسیلوس اس پ. سویهn2 و باسیلوس سرئوس سبب مرگ سلول‌های باکتریایی شد.