تاثیر اسانس های گیاهی بر مهار رشد قارچ aspergillus ochoraceus و کاهش آکراتوکسین a در جو

قارچکش های شیمیایی در دسترس ترین و راحت ترین روش مبارزه با بیماری های گیاهی هستند، اما نگرانی هایی را بابت به مخاطره انداختن سلامت انسان و باقی ماندن در محیط زیست ایجاد می نمایند. جو یکی از مهم ترین و پر مصرف ترین غلات در دنیا به شمارمی رود. اسانس های گیاهی ترکیبات فرار حاصل از گیاهان هستند که با داشتن اجزای فنلی و آنتی اکسیدانی، از خاصیت ضدمیکروبی قوی برخوردارند. هدف از این پژوهش بررسی اسانس چهار گونۀ گیاهی شامل مرزه خوزستانی، آویشن دنایی، رزماری و رازیانه بر رشد و میزان تولید آکراتوکسین در قارچ بیماری زای aspergillus ochraceus در جو است. در این مطالعه تاثیر اسانس چهار گونۀ گیاهی در محیط کشت بر روی رشد و میزان تولید آکراتوکسین a قارچ بیمارگر a. ocraceus مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این آکراتوکسین به صورت آماده در محیط کشت در اختیار اسانس های ذکر شده قرار گرفت و تاثیر این اسانس ها بر روی آن بررسی شد. اندازه گیری آکراتوکسین توسط دستگاه کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا صورت پذیرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که اسانس ها به صورت معنی داری قادر به کاهش رشد قارچ بیمارگر و تولید توکسین به وسیلۀ بیمارگر می باشند. اسانس مرزه خوزستانی در غلظت µg250 در میلی لیتر با جلوگیری کامل از رشد قارچ در محیط مایع باعث عدم تولید آکراتوکسین قابل ردیابی در محیط شد. در غلظت 250µg/ml اسانس های آویشن دنایی و رزماری به ترتیب باعث کاهش وزن خشک قارچ به میزان 79.1 و 53.2درصد شد و در نهایت مهار کامل تولید توکسین قارچ مشاهده شد. اسانس رزماری در بالاترین غلظت کاربردی (µg/ml 1000) از رشد قارچ به طور کامل ممانعت نکرد اما از تولید توکسین به طور کامل ممانعت کرد. اسانس گیاهان مرزه خوزستانی، آویشن دنایی، رزماری و رازیانه دارای خاصیت قارچکشی هستند. این اسانس ها در محیط کشت نیز بر آکراتوکسین تاثیر گذاشته و آن را تجزیه می کنند.