روابط ساختاری مشارکت پدران و استرس والدگری مادران کودکان اوتیستیک با میانجیگری عملکرد خانواده، حمایت اجتماعی و تاب ‌آوری

با توجه‌ به ویژگی‌ های خاص اختلال طیف اوتیسم، والدین و به‌ ویژه مادران تحت‌فشارهای تربیتی بسیاری قرار دارند و  شناسایی عواملی که به کاهش این فشار کمک کند، حائز اهمیت است. هدف مطالعه حاضر   تعیین روابط ساختاری مشارکت پدران و استرس والدگری مادران با نقش واسطه‌ای عملکرد خانواده، تاب‌آوری و حمایت اجتماعی در مادران کودکان اوتیستیک بود. روش پژوهش توصیفی نوع همبستگی و از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. از  بین مدارس اوتیسم شهر تهران، 4 مدرسه به طور تصادفی انتخاب گردید و 276 نفر از مادران داوطلب در پژوهش شرکت کردند و به پرسش نامه استرس والدگری اوتیسم پتروسوان و مایلز  (2009) ، مقیاس ارزیابی انسجام و انعطاف پذیری خانواده اولسون  و همکاران (1985) ، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون  (2003) ، پرسش نامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران( 1988) و  پرسشنامه محقق ساخته مشارکت پدران پاسخ دادند.  داده ها با استفاده از نرم افزار smart pls 3.2 تحلیل مسیر   شدند. نتایج حاکی از آن بود که مشارکت پدران و تاب آوری  بر استرس والدگری مادران اثر مستقیم منفی دارند. به علاوه، مشارکت پدران  با میانجیگری عملکرد خانواده بر استرس والدگری مادران اثرغیرمستقیم دارد. (0.05 > p)  بین عملکرد خانواده و تاب آوری مادران نیز رابطه معناداری مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد مشارکت پدران به عنوان یک عامل بیرونی و ویژگی تاب آوری به عنوان یک عامل درونی در پیش بینی استرس والدگری نقش دارند(0.05 > p). همچنین عملکرد سازگارانه خانواده می تواند نقش مشارکت پدران در کاهش استرس مادران را تقویت کند. نتایج می تواند در پیش بینی استرس والدگری مادران کودکان اوتیستیک مورد استفاده قرار گیرد.

structural relationships of fathers’ involvement and parenting stress of mothers of autistic children with the mediation of family functioning, social support, and resilience

considering the specific characteristics of autism spectrum disorder, parents (especially mothers) are under a lot of pressure. it is important to identify thefactors which help reduce this pressure. therefore, the present study examined thestructural relationships of fathers’ involvement and mothers’ parenting stress withthe mediating role of family functioning, resilience, and social support in mothersof autistic children. the research method was descriptive-correlational and astructural equation model was used. among the autism schools in tehran, fourschools were randomly selected and 276 volunteer mothers participated in theresearch study. they were asked to fill out phetrasuwan and miles’ (2009)parenting stress scale: autism, olson et al.’s (1985) family adaptability andcohesion evaluation scale, conner and davidson’s (2003) resilience scale,zimmet et al.’s (1988) multidimensional scale of perceived social support, andfathers’ involvement questionnaire. data were analyzed using smart pls software(version 3.2). the results indicated that fathers’ involvement and resilience had adirect negative effect on mothers’ parenting stress. in addition, fathers’involvement had an indirect effect on mothers’ parenting stress through themediation of family functioning (p < 0.05). a significant relationship was alsoobserved between family functioning and mothers’ resilience. according to theobtained results, it seems that fathers’ involvement as an external factor andresilience as an internal factor played a role in predicting parenting stress (p <0.05). in addition, the adaptive functioning of the family could strengthen the roleof fathers’ involvement in reducing mothers’ stress. the results can be used in predicting the parenting stress of mothers of autistic children.