تحلیل اثرات اجرای ترسیب کربن بر زیست پذیری سکونت‌گاه های روستایی

زیست‌پذیری مفهومی پیچیده، چندبعدی و کلی است که با تعدادی از مفاهیم و اصطلاحات دیگر مانند پایداری، کیفیت زندگی و کیفیت مکان و اجتماعات سالم در ارتباط است. سکونت‌گاه زیست پذیر را می توان مکانی مناسب برای کار و زندگی تعریف نمود. پروژه مدیریت مشارکتی منابع طبیعی و توسعه پایدار روستایی (ترسیب کربن) با هدف توان افزایی و بهبود زیست پذیری جوامع محلی در جهت مشارکت آنان در حفاظت، احیاء و بهره‌برداری اصولی از عرصه های منابع طبیعی از سال 1393 در حوزه آبخیز تیل آباد استان گلستان به اجرا درآمده است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل اثر اجرای این پروژه بر زیست پذیری سکونتگاه های روستایی مشمول طرح ترسیب کربن است. این تحقیق توصیفی پیمایشی است که جامعه آماری آن را 2097 خانوار از شش روستای هدف پروژه ترسیب کربن در منطقه مورد مطالعه که 322 نفر از آن ها با استفاده از جدول مورگان به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند، تشکیل می دهد. پرسشنامه ابزار اصلی سنجش تحقیق بود که روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان مورد تایید قرار گرفته و پایایی آن بر اساس محاسبه آلفای کرونباخ به دست آمده است. با توجه به نتایج به دست آمده، میزان زیست پذیری جوامع محلی و ابعاد آن در دو زمان قبل و پس از اجرای پروژه ترسیب کربن در سطح 99 درصد اطمینان تفاوت معنی داری داشته است. همچنین نتایج آزمون خی 2 نشان دهنده این موضوع است که بین روستاهای مورد مطالعه اختلاف معنی داری از نظر زیست پذیری پس از اجرای پروژه ترسیب کربن وجود دارد. به طوری که میزان زیست پذیری روستای نراب با میانگین رتبه ای 237.7 بالاترین و روستای کاشیدار با میانگین رتبه ای 77.21 کمترین میزان میانگین رتبه ای را در بین روستاهای مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. 

investigating the effects of carbon sequestration project on livability of rural settlement

the carbon sequestration project has sought to increase the empowerment and livelihoods of indigenous peoples with the goal of mobilizing people and involving local communities in the conservation, restoration and exploitation of the principles of natural resources. therefore, rural livelihood index is one of the most important and important factors used in measuring and evaluating the living conditions of rural communities. the present study, while identifying the components of rural livelihoods, seeks to investigate the effects of carbon sequestration on the livelihoods of local communities in the til abad watershed of golestan province. this is a descriptivesurvey study that the statistical population is 2097 households of 6 target carbon sequestration villages in the study area, 317 of which were selected using morgan table as sample size. questionnaire was the main research measurement tool whose validity was confirmed by experts’ opinions and its reliability was calculated based on cronbach’s alpha. according to the results, the livability of local communities and its dimensions (employment and income, infrastructure facilities and services, participation, solidarity, trust, education and skills, attachment and location) at both the time before and after project implementation. carbon sequestration was significantly different at 99% confidence level. therefore, based on the results of the research, by developing appropriate planning and supportive policies for local communities, efforts can be made to increase the livability of rural communities in order to take an effective step towards rural development.