بررسی عکس العمل ذخیره کربن به شاخص‌های مختلف غنا و تنوع کارکردی در تیمارهای مختلف بیولوژیکی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز ارنگه، استان البرز)

جوامع یا اکوسیستم هایی که دارای تنوع زیستی بیشتری هستند، دارای سطوح بالاتری از کارکرد و خدمات اکوسیستمی نیز هستند؛ لذا ارتباط تنوع کارکرد و پایداری جوامع گیاهی از موارد ضروری برای پیش بینی کارکرد اکوسیستم است . هدف از تحقیق حاضر ارتباط بین ذخایر کربن (به عنوان کارکرد اکوسیستم) و شاخص ‏های مختلف تنوع گونه ای و کارکردی و همچنین اثرات اقدامات بیولوژیکی و مکانیکی بر روی مولفه های پوشش گیاهی و خاک است. بدین اینمنظور حوضه آبخیز ارنگه با مساحت 10098.53 هکتار در استان البرز انتخاب شد. اقدامات بیولوژیکی مطالعه شده در این پژوهش به ترتیب شامل کپه کاری، بذرپاشی، قرق و مدیریت چرا بودند و هم چنین یک سایت شاهد انتخاب شد. شاخص های تنوع کارکردی مورد مطالعه در منطقه نمونه‌برداری شامل شاخص رائو، چندوجهی محدب، یکنواختی کارکرد، واگرایی کارکرد و غنای کارکرد بودند. نمونه‌‌برداری از پوشش گیاهی در فصل رویش منطقه در اردیبهشت و خرداد سال 1393 به روش سیستماتیک تصادفی در 800 پلات 1 مترمربعی در امتداد 80 ترانسکت 100 متری با توجه به گونه های موجود در منطقه انجام گردید. در طول هر ترانسکت تعداد دو نمونه خاک در تیمارهای مختلف مناطق احیاء و شاهد از دو عمق 015 و 1530 سانتی متری در مجموع برداشت گردید. شاخص های غنا و تنوع گونه ای و شاخص های تنوع کارکردی با استفاده از نرم افزار fdiversity محاسبه شد. هم چنین برای بررسی ارتباط بین ذخایر کربن شاخص های غنا و تنوع گونه ای و کارکردی از رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد. نتایج آنالیز رگرسیون چندمتغیره حاکی از آن بود که بیشترین r2 مربوط به کربن بیومس به میزان 0.72 بود و متغیر های تاثیرگذار بر آن، یکنواختی کارکرد و غنای گونه ای بودند. هم چنین شاخص های رائو، یکنواختی، شانون و تنوع کارکردی در کربن کل اکوسیتم تاثیرگذار بودند. نتایج این تحقیق می تواند در ارزش گذاری اقتصادی غیرمستقیم تنوع از طریق ارزش گذاری کربن کاربرد داشته باشد.  

evaluation of the effects of biological operations on functional diversity and soil of carbon stock (case study: arange watershed, alborz province)

 communities or ecosystems with higher biodiversity also have higher levels of ecosystem function and services, so the relationship between functional diversity and sustainability of plant communities is essential to predict ecosystem functioning. the aim of the present study was to investigate the relationship between carbon stocks and different species diversity and functional indices as well as the effects of biological and mechanical actions on vegetation and soil components. for this aim, arengeh watershed with an area of 10098.53 ha in alborz province was selected. the biological and mechanical measures studied in this study were clumping, seedling and grazing, grazing managementrespectively. the functional diversity indices studied in the sampling area included rao, chull, feve, fdive, and frich indixes. vegetation sampling was carried out in systematicrandom method in 800 plots of 1 m 2 along 80 transects of 100 m in the growing season of may and june. during each transect, three soil samples were taken from different depths of 015 and 1530 cm in different treatments of regeneration and control. to examine more closely the relationship between variables at both sites, pearson correlation between soil properties as well as between functional diversity indices and carbon stock was calculated. species richness and diversity indices and functional diversity indices were calculated using fdiversity software. multivariate linear regression was also used to investigate the relationship between carbon stocks of richness indices and species and functional diversity. the results of multivariate regression analysis indicated that the highest r2 was related to carbon biomass of 0.72 and the variables affecting it were species richness. also, raochr(’39’)s, evenness, shannon and functional diversity indices were influenced by total ecosystem carbon. the results showed that the highest amount of vegetable carbon storage in mechanical treatments related to gabion treatment, surface soil carbon storage lower soil carbon storage related to mortar rock treatment and was observed total soil carbon sequestration in treatment gabion. also, for biological treatments, grazing, piling, natural rangeland, and exclosure had the highest carbon storage, litter, surface soil, lower soil and total carbon sequestration, respectively.