برخی ویژگی‌های بوم‌شناختی و زیست‌شناسی پیچک ایرانی (convolvulus persicus l.)، گیاه در معرض خطر سواحل شمالی ایران

گیاه ماسه‌رست پیچک ایرانی convolvulus persicus. l طبق گزارشات متعدد در‌معرض‌خطر است. به منظور درک عوامل موثر در کاهش جمعیت این گونه، برخی ویژگی‌های بوم‌شناختی و زیست‌شناسی آن شامل ویژگی‌های خاک، عوامل اقلیمی، فنولوژی و توان تکثیر آن در سه منطقه گهرباران ساری، نفت‌چال بابلسر و رستم‌رود نور در استان مازندران مطالعه شد. خصوصیات خاک جز در تعداد معدودی صفت تفاوت معنی داری بین سه منطقه نشان نداد. بافت خاک در هر سه منطقه به دلیل درصد بالای شن بسیار سبک، ec خاک پایین و بطور متوسط 0.5 دسی‌زیمنس بر متر ، ph خاک خنثی و برابر 7.4 و عناصر میکرو و ماکروکمتر از میزان استاندارد بود. نتایج نشان داد که در هر سه منطقه توان زیست‌پذیری دانه‌های گرده بالا و درحدود 95% بود اما میزان تولید گل‌های لقاح نیافته بویژه در جمعیت نور قابل توجه و درنتیجه آن میزان تولید میوه و دانه از درصد پایینی برخوردار بود. درصد جوانه‌زنی پیچک ایرانی در دو منطقه گهرباران ساری و نفت چال بابلسر بسیار پایین و در حد 10 درصد و در جمعیت رستم‌رود نور صفر بود. به دلیل رشد و توان تکثیر بیشتر گونه پیچک ایرانی در منطقه گهرباران ساری می‌توان گفت که این منطقه زیستگاه بهتری برای این گونه در مقایسه با دو جمعیت دیگر است. به نظر می‌رسد تعداد زیاد گلهای لقاح نیافته، میزان پایین تولید دانه و درصد جوانه‌زنی بسیار پایین و همچنین تخریب سواحل ناشی از فعالیتهای انسانی، دلایل اصلی کاهش جمعیت c.persicus باشد.

Some Ecological and Biological Characteristics of Convolvulus Persicus L., the endangered plant of Northern coast of Iran.

The Convolvulus persicus, a psammophyte, is one of the endangered species according to several reports. In order to understand the effective factors in reducing the population of this species, some of ecological and biological characteristics such as soil properties, climatic factors, phenology and reproductive potential were studied in three populations of Goharbaran Sari, Naftchal Babolsar and Rostamroud Nour in Mazandaran Province. Soil characteristics showed no significant difference between the three regions except in a few traits. The soil texture in all three areas was very light due to the high percentage of sand. The EC of the soil was 0.5 ds/m, PH was neutral and 7.4 and micro and macro elements was lower than standard rate. The results showed that in all three cites the pollen viability was high and about 95%. But the rate of unfertilized flowers was considerable specially in Nour population and also, fruit and seed production precentage were low. The germination percentage of C.persicus was very low and about 10% in Sari and Babolsar populations and was zero in the Nour population. Due to the higher rates of growth and reproduction of C.persicus in Sari, it can be said that this cite is a better habitat for this species compared to the other two cites. It seems that the large numbers of unfertilized flowers, low seed production and very low germination percentage, as well as the beach destruction by human activities are the main reasons for the decrease of C.persicus populations.