وابستگی معیشتی روستاییان به محصولات غیرچوبی جنگل در منطقه خسرو شیرین شهرستان آباده

محصولات غیرچوبی جنگل‌ها نقش مهمی در اقتصاد خانوارهای روستایی ایفا کرده و درآمدهای حاصل از این بخش، سهم به سزایی از کل درآمد خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. ازاین‌رو، مطالعه حاضر به بررسی نقش محصولات غیرچوبی جنگل بر معیشت و درآمد روستائیان خسرو شیرین شهرستان آباده پرداخته است. بدین منظور از پرسشنامه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد و ابتدا روایی پرسشنامه‌ها، با استفاده ازنظر کارشناسان مورد تائید قرار گرفت و سپس برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه روستائیان بخش خسرو شیرین بود که شامل 607 خانوار است و در این میان تعداد 200 پرسشنامه تکمیل گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که در منطقه مورد مطالعه، 14 محصول غیرچوبی با کاربردهای متفاوت دارویی، خوراکی و صنعتی توسط مردم محلی برداشت می‌شود. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار spss و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، میانگین محصولات برداشت‌شده 4.71 کیلوگرم، میانگین محصولات مصرف‌شده 0.50 کیلوگرم و میانگین درآمد سالانه روستاییان از محصولات غیرچوبی 17.99 میلیون ریال است. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که رابطه مثبت معنی‌داری بین درآمدزایی و آموزش برداشت از محصولات غیرچوبی وجود دارد. علاوه بر این بین درآمدزایی حاصل از محصولات غیرچوبی و جلوگیری از مهاجرت و همچنین بین اشتغال‌زایی محصولات غیرچوبی با هزینه‌بر بودن برداشت این محصولات ارتباط مثبت معنی‌داری وجود دارد (0.05p le;). با توجه به نتایج، در منطقه مورد مطالعه 38 درصد از درآمد حاصل از برداشت محصولات غیرچوبی مربوط به گیاه بن سرخ است و بعد از آن تره کوهی با 32 درصد بیشترین اثر را روی درآمدزایی دارد.

Livelihood dependency of villagers on non-timber forest products in Khosrou Shirin region of Abadeh, Fars province, Iran

Nontimber forest products have an important role in the economy of rural household and income of this sector have a large portion of the total household income. Therefore, this study has been conducted to investigate the role of nontimber forest products on the livelihoods and income of villagers. So, questionnaires were used for data collection. First, the validity of the questionnaire was confirmed by experts and then the reliability of them was determined by Cronbachchr( #39;39 #39;)s alpha coefficient. The statistical population of this study was 607 households which among them 200 questionnaires were completed. The results of this study showed that 14 nontimber products with different pharmacological, edible, and industrial uses are consumed by the locals. According to the results, the average harvested products were 4.71 kg, the average consumed products were 0.50 kg and the average annual income of nontimber products was 17.99 million Rials. The results of the Spearman correlation test showed that there is a significant positive relationship between income and harvest education of nontimber products. In addition, there is a significant positive relationship between income from nontimber products and migration prevention, as well as between employment in the nontimber products sector and the cost of harvesting (p le;0.05). Based on results, in the study area, 38% of the income of nonwood products harvest is related to Allium Jesdianum plant and followed by Allium akaka with 32% which has the greatest effect on income.