تغییرات ویژگی های شیمیایی خاک در توده های بلوط ایرانی با شدت خشکیدگی متفاوت

هدف از این تحقیق بررسی روند برخی از تغییرات شیمیایی خاک در توده های خشکیده بلوط در شمال غربی ایلام بود. چهار گروه مطالعاتی شامل شاهد (بدون خشکیدگی)، خشکیدگی خفیف، خشکیدگی متوسط و خشکیدگی شدید بر اساس تعداد درختان و تعداد شاخه های خشکیده در واحد سطح خاک انتخاب گردید. سپس در هر گروه، نمونه برداری خاک با چهار تکرار انجام گرفت. پس از عملیات نمونه برداری و آماده سازی نمونه ها، ویژگی هایی ازجمله کربنات کلسیم معادل، فسفر، پتاسیم و روی قابل استفاده گیاه اندازه گیری گردید. آنگاه تجزیه وتحلیل آماری داده ها با نرم افزار 9.2.sas v و مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که غلظت کربنات کلسیم معادل در محل های بدون خشکیدگی نسبت به محل های با خشکیدگی شدید کمتر بود. همچنین با تغییر مکان از بدون خشکیدگی به طرف خشکیدگی زیاد، غلظت فسفر قابل جذب خاک روند کاهشی داشت. غلظت قابل جذب این عنصر غذایی در خاک در جهت شمالی از 18.1 میلی گرم در کیلوگرم در عمق صفر تا 25 سانتی متری در محل بدون خشکیدگی به 13.0 میلی گرم در کیلوگرم در محل با خشکیدگی شدید رسید. ظرفیت تبادل کاتیونی در عمق صفر تا 25 سانتی متری جهت جنوبی، از 13.1 سانتی مول مثبت در کیلوگرم در محل بدون خشکیدگی، به 9.21 سانتی مول مثبت در کیلوگرم در محل با خشکیدگی شدید کاهش یافت. تعیین تغییرات ویژگی های شیمیایی خاک به ویژه ویژگی های با اهمیت خاک ازنظر توان تحمل درختان به شرایط نامناسب محیطی ازجمله آهک به عنوان عامل منفی و عناصر غذایی مانند پتاسیم و روی به عنوان عوامل مثبت می تواند در مدیریت بهتر جنگل کمک کننده باشد. با توجه به تشدید خشکی درختان در شرایط کاهش نیتروژن، پتاسیم و روی، باید نسبت به حفظ ماده آلی، محلول پاشی عنصر روی و مصرف پتاسیم به ویژه در نهال کاری های جدید اقدام نمود.

Variability of soil chemical characteristics in Oak stands with different dieback

The aim of this study was to investigate some soil chemical properties in dieback of oak stands in northwestern Ilam. In this investigation, in order to detect this variation trend, the area of affected decline oak trees was divided to four groups of control (without Oak dieback), slight, middle and severe Oak dieback based on tree and branch number per soil surface unit. In each study group, soil sampling was done with four replications. After soil sampling operation and preparation, experimental properties such as calcium carbonate, total nitrogen, available phosphour (P), potassium (K), zinc (Zn) and cation exchangeable capacity (CEC) were determined by three replications. Data were analyzed by Statistical Analysis System (SAS) program v 9.2 and comparisons among means were done by Duncans, multiple range test (DMRT) at p<0.05. Analysis of variation of data indicated that a TNV content with the high effect on availability of nutrient elements had an increasing trend from without to severe Oak decline locations. In addition, with any change in location from without oak decline to sever decline, nitrogen, available phosphorus and zinc concentration witnessed a decreasing trend. Amount of CEC in depth of 0 to 25 cm of southern aspect reduced from 13.1 cmol+ kg in without Oak decline to 9.21 cmol+ kg1 in severe Oake decline site. Concentration of this nutrient decreased from 18.1 mg kg1 in depth of 025 cm in whitout oak decline to 13.0 mg kg1 in severe oak decline lication. A decreasing trend of available potassium and zinc concentrations were also observed. Therefore, higher Oak decline in locations with lower P, K and Zn make some recommendations for their development and reclamation for forest management.