تنوع ژنتیکی توده های طبیعی و دست کاشت گونه avicennia marina در سواحل شمالی خلیج‌فارس

یکی از مهم ترین کانون های توده های دست کاشت گونه ارزشمند حرا در سواحل ایرانی خلیج فارس و دریای عمان، سواحل بندر امام خمینی در استان خوزستان می باشد، لذا حفاظت از این اکوسیستم های ارزشمند باید موردعنایت بیشتر قرار گیرد. هدف مطالعه حاضر، بررسی تنوع ژنتیکی جنگل های دست کاشت گونه avicennia marina و مقایسه آن با رویشگاه های طبیعی آن با استفاده از روش issr بود. بدین منظور تعداد 75 پایه درختی از سه جمعیت، با رعایت حداقل فاصله 30 تا 50 متر از یکدیگر جمع آوری و با استفاده از 15 نشانگر issr موردبررسی قرار گرفتند. در همین راستا 14 آغازگر،284 باند را در 75 نمونه گیاهی از 3 جمعیت تولید کردند. نتایج، تنوع ژنتیکی نسبتاً بالایی را در سطح گونه نشان داد (69.48% =p، 0.199 = he، 0.308 = si). تنوع ژنتیکی در جمعیت دست کاشت (55.99% =p، 0.179 = he، 0.272 = si) کمتر از جمعیت های طبیعی خلیج نایبند (85.21% =p، 0.232 = he، 0.364 = si) و قشم (67.25% =p، 0.184 = he، 0.288 = si) بود. آنالیز واریانس مولکولی amova نشان داد که بیشترین تغییرات ژنتیکی مربوط به تغییرات درون جمعیتی و به میزان 82% بود و تنها 18% تفاوت ژنتیکی بین جمعیت ها مشاهده گردید که نشان می دهد تنوع ژنتیکی جمعیت دست کاشت نسبتاً خوب حفظ شده است. دندروگرام بر اساس فواصل ژنتیکی، دو خوشه عمده را نشان داد که جمعیت های طبیعی و دست کاشت را از هم جدا کرد. به دلیل تفاوت ژنتیکی معنی دار جمعیت دست کاشت با جمعیت های طبیعی، افزایش تنوع ژنتیکی آن ها از طریق کاشت دوره ای ممتد بذور و نهال های حاصل از جمعیت های طبیعی با تنوع بالا، ضروری می باشد.

Genetic diversity of plantations and natural stands of Avicenna marina across northern coast of Persian Gulf

The coasts of Imam Khomeini port are one of the most important hot spots of mangrove plantations across Iranian coast of Persian Gulf and Sea of Oman. Hence, it is very important to preserve this valuable ecosystem. In so doing, 75 individual from 3 populations, keeping the minimum distance of 30 to 50 meters from each other, has been collected and investigated using 15 ISSR markers. This study aims to investigate genetic diversity of plantations and natural stands of Avicennia marina, using ISSR. 14 primers which produced 284 bands in 75 individual of Avicennia marina from three populations. The results showed a relatively high genetic diversity at the species level (P = 69.48%, He = 0.199, SI = 0.308). Genetic diversity in the plantation population (P = 55.99%, He = 0.179, SI = 0.272) was lower than the two natural populations, Nayband Bay (P = 85.21%, He = 0.232, SI = 0.364) and Qeshm Island (P = 67.25%, He = 0.184, SI = 0.288). The AMOVA revealed that most of the genetic variation was accounted for within populations (82%) with only 18% among the populations studied, indicating that the genetic diversity of the plantation population was fairly conserved. The dendrogram based on the genetic distances showed two major clusters, separating the natural populations from the plantation population. The highly significant genetic differentiation between plantation population and natural populations, highlights the need to enhance genetic diversity of plantation stand by continued periodical planting of significant amount of seedlings from highly diverse natural populations.