مکان‌یابی اجرای عملیات بوته‌کاری با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (fahp)(مطالعه موردی: حوزه آبخیز مراوه‌تپه، استان گلستان)

بوته کاری یکی از روش‌های احیای مراتع تخریب یافته است که اجرای اصولی آن به ملاحظه همزمان چندین عامل وابسته می باشد. لذا در این تحقیق به منظور مکان‌یابی اجرای عملیات بوته کاری در مراتع حوزه آبخیز مراوه تپه، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (fahp) استفاده گردید. در این پژوهش از معیارهای پوشش گیاهی، خاک‌شناسی، فیزیوگرافی و اقلیم به همراه چهارده زیرمعیار استفاده شد. با استفاده از مدل fahp ماتریس‌های مقایسات زوجی فازی معیارها و زیرمعیارها ایجاد شد و با اعداد فازی مثلثی ارجحیت نسبی هر یک بر دیگری با نظر کارشناسان ارائه گردید. سپس وزن های معیارها و زیرمعیارها با استفاده از مدل تحلیل توسعه‌ای چانگ به‌دست آمد. آن گاه لایه‌های اطلاعاتی زیرمعیارها تهیه شد و وزن های fahp در آن‌ها اعمال گردید. در گام آخر لایه‌های اطلاعاتی وزن‌دهی شده باهم تلفیق شد و نقشه اولویت‌بندی شده جهت اجرای عملیات بوته کاری فراهم آمد. نتایج بیان گر آن است که معیارهای اقلیم و خاک‌شناسی به‌ترتیب با وزن‌های 0.529 و 0.254 و زیرمعیارهای متوسط بارندگی سالیانه، ec و درصد تاج پوشش به‌ترتیب با وزن‌های 0.313، 0.145 و 0.121 به‌عنوان مهم‌ترین عوامل اکولوژیکی، بیشترین تاثیر را در مکان‌یابی این عملیات دارند. همچنین نتایج نشان داد که مناطق با اولویت عالی برای اجرای پروژه اصلاحی بوته‌کاری 9.07 درصد از کل منطقه موردمطالعه را شامل می‌شود. درنهایت به‌منظور ارزیابی صحت مکان‌یابی صورت گرفته، اقدام به اعتبارسنجی مدل از طریق بازدید صحرایی و با بررسی خصوصیات اکولوژیکی، گردید. صحت نتایج 92.79 درصد محاسبه گردید. نتایج نشان داد که استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و فازی به‌دلیل ساده‌سازی فرایندهای پیچیده و رفع عدم قطعیت، می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها قدرت انتخاب مناسب‌تری را در اختیار مدیران قرار می‌دهد.

Locating of planting project using Analytic Hierarchy Process and Fuzzy logic (Case study: Maravehtappe watershed, Golestan province)

Planting project is a method for improvement of rangeland degradation at which exact implementation depends on many factors. Therefore, there is a need for a fundamental method. In order to locate planting project, in Maravehtappe watershed, analytic hierarchical process and fuzzy logic are applied in this study. In keeping with, four ecological criteria, namely vegetation, soil, physiography and climate were determined along with fourteen subcriteria. Fuzzy pair comparison matrixes of criteria and subcriteria were determined through fuzzy analytic hierarchical process; and using triangular fuzzy numbers. Proportional importance of each one of them towards others was presented by getting the opinions of experts. In the next stage, using Changchr('39')s extent analysis, the weight of FAHP for criteria and subcriteria were achieved. Then, the data layers of the subcriteria were provided and weight of FAHP was executed on them. Finally, by combining the weightgiven data layers, the prioritized plans for executing planting project were achieved. The results showed that as the most important ecological factors, the criteria of climate and soil with the weights 0.529 and 0.254 and subcriteria of rainfall, EC and canopy cover with the weights of 0.313, 0.145 and 0.121 have mostly influenced the locating of this method. Also, the results showed that the regions are of excellent priority for executing planting project 9.07% of the studied region. Totally, in order to evaluate the correctness of the executed locating, validation of the model was carried out by field visiting and evaluating ecological features. The correctness of results for planting project was calculated as 92.79%. The results showed that using AHP and Fuzzy models can provide more appropriate selection power for managers because of simplifying complicated processes and removal of uncertainty.