تاثیر برخی عوامل فیزیوگرافیک بر ویژگی‌های رویشی و زایشی درختچه بادام‌ کوهی (amygdalus scoparia) در زیست‌بوم‌های مرتعی خراسان جنوبی

مطالعه پوشش گیاهی در ارتباط با عوامل محیطی، یکی از جنبه های مهم در مدیریت و حفاظت اکوسیستم های طبیعی محسوب می شود. در این تحقیق به بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا (در چهار طبقه: کمتر از 1600 متر، 1800 - 1600، 2000- 1800 و بیشتر از 2000 متر) و جهت شیب (در چهار جهت اصلی: شمال، جنوب، شرق و غرب) بر خصوصیات رویشی و زایشی درختچه بادام‌ کوهی شامل: تعداد در هکتار (تراکم)، ارتفاع متوسط، قطر تاج پوشش، تعداد جست، قطر قطورترین جست، درجه سلامت تنه و تجدید حیات طبیعی پرداخته شد. به‌ منظور بررسی اثرات ارتفاع و جهت شیب‌ بر خصوصیات رویشی از تحلیل glm و آزمون lsd و به‌ منظور تعیین همبستگی بین ارتفاع از سطح دریا با خصوصیات رویشی و تجدید حیات طبیعی درختچه بادام‌ کوهی از ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر ارتفاع از سطح دریا بر کلیه خصوصیات رویشی مورد مطالعه درختچه بادام‌ کوهی معنی دار است (0.01 >p). نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین تراکم و تجدید حیات طبیعی در طبقه ارتفاعی 2000-1800 متر و کمترین آن در طبقه ارتفاعی کمتر از 1600 متر واقع ‌شده است. همچنین حداکثر ارتفاع درختچه در طبقه ارتفاعی کمتر از 1600 متر و حداقل آن در طبقات ارتفاعی 2000-1800 و بالاتر از 2000 متر بود. نتیجه تحلیل glm نشان داد که بیشترین قطر تاج پوشش و سلامت تنه در ارتفاع کمتر از 1600 متر و جهت شمالی و کمترین آن در ارتفاعات میانی و بالا و جهات جنوبی و شرقی مشاهده‌شده است. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین ارتفاع از سطح دریا و تعداد جست همبستگی مثبت معنی دار و بین ارتفاع از سطح دریا و ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش درختچه و نیز سلامت تنه آن همبستگی منفی معنی داری وجود داشت.

Investigation of the Effect of Topography on Vegetative and Propagation Characteristics of Amygdalus scoparia in South Khorasan Range Ecosystems

Study of vegetation and environmental factors is considered as one of the important aspects in the management and conservation of natural ecosystems. This research investigates the effect of altitude from sea level (ASL) (in four classes: less than 1600 m, 16001800, 20001800 and more than 2000 m) and the direction of slope (in four main directions: north, south, east and west) on vegetative and Propagation Characteristics of Amygdalus scoparia includes density, average height, diameter of crown, number of sprouts, the thickest sprouts diameter (TSD), trunk health and natural regeneration. In order to study the effects of altitude and direction of slope on vegetative characteristics, oneway ANOVA and LSD tests were used and to determine the correlation between altitude with vegetative characteristics and natural regeneration of Amygdalus scoparia, Pearson and Spearman correlation coefficients were used. The results showed that altitude had significant effects on the all vegetative characteristics of Amygdalus scoparia. The results of mean comparison indicate that the highest density and natural regeneration on 1800200 meter level and the lowest on less than 1600 meter level. The maximum shrub height of the s and diameter of crown are on less than 1600 meter level, and the lowest are on 18002000 meter level and more than 2000 meter level. The effect of the direction of slope was significant only on the thickest sprouts diameter (TSD) (p le;0.01). The results of correlation analysis showed that there is a positive significant correlation between altitude and number of sprouts and there is a negative significant correlation between altitude and height, diameter of crown and trunk health of Amygdalus scoparia.