تغییرات شاخص های پوشش گیاهی تحت عملیات احیایی قرق در مراتع کوهستانی زاگرس مرکزی (مطالعه موردی: منطقه دیشموک در استان کهگیلویه و بویراحمد)

امروزه، اجرای عملیات احیاء به علت وجود تخریب در اکوسیستم های مرتعی ضروری به نظر می رسد. درک فرآیندهای اکولوژیکی ناشی از این عملیات و بررسی میزان موفقیت احیایی آنها بسیار اهمیت دارد. این مطالعه به بررسی اثر عملیات احیایی قرق بر پوشش گیاهی در منطقه دیشموک (کوه های دل افروز) در استان کهگیلویه و بویراحمد، پرداخته است. نمونه برداری در دو منطقه احیایی قرق و شاهد به طور تصادفی سیستماتیک با استقرار 12 ترانسکت انجام گردید. 440 پلات 2 ×2 متر مربعی (هر 10 متر یک پلات) در امتداد ترانسکت ها برداشت شد. درصد تاج پوشش گیاهی به تفکیک هر گونه برآورد گردید. داده های پوشش گیاهی برای ارزیابی پاسخ گونه های گیاهی و صفات کارکردی به اجرای عملیات احیایی قرق و شاهد مورد آنالیز قرار گرفتند. برای ارزیابی اثرات اجرای عملیات احیایی قرق بر کل گونه های پوشش گیاهی از آنالیزهای چند متغیره استفاده شد. نتایج، حضور 15 گونه مشترک بین مناطق احیایی قرق و شاهد، 21 گونه منحصر به منطقه احیایی و 12 گونه منحصر به منطقه ی شاهد را نشان داد. 13 گونه گیاهی برخی از صفات عملکردی، پاسخ های معنی داری به عملیات احیایی قرق نشان دادند. کلیه شاخص های تنوع و غنای محاسبه شده در منطقه احیایی قرق به طور معنی داری بیشتر از منطقه شاهد بودند. آنالیز rda نشان داد که ترکیب گیاهی منطقه تحت تاثیر عملیات احیایی قرق بوده است به طوری که گونه های مهم و ارزشمند مرتعی، بیش ترین پاسخ را به عملیات احیایی قرق در منطقه داده اند. به طورکلی قرق انجام شده در منطقه تاثیر مثبتی بر شاخص های پوشش گیاهی داشته است.

Changes of vegetation indices under exclosure restoration operations in mountainous rangelands of Central Zagros (case study: Dishmook in Kohgiluyeh & Buyer Ahmad province)

Nowadays rangeland restoration is important because of severe degradation. It is important to know the ecological processes involved in restoration and its rate of success. This study assesses the effect of exclosure restoration in the area of Dishmook (Delafrooz mountainous) in Kohgiluyeh Buyer Ahmad Province. For this purpose, plants were sampled in the restoration area and control sites. Randomsystematic sampling was done in two range sites (the restoration area and control site) using 440 (2 ×2 m2) quadrates along 22 transects. Vegetation canopy cover percentage was recorded simultaneously in both range sites. Data were analyzed in the restoration area and control site to evaluate the response of individual species and functional groups. Also, multivariate analyses were applied to assess the response of plant communities. From the data, we found 15 common species, 21 species restricted to the restoration area and only 12 species restricted to the control site. 12 species and some functional groups significantly responded to the restoration project. The Restoration project produced greater species diversity and richness. CCA showed that species composition significantly changed due to the restoration operations and here greater effects were found on important species. This study showed that exclosure induced some positive changes in vegetation indices.