مقایسه ارزش غذایی سه گونه Hordeum Bulbosum، Trifolium Repens، Prangos Ferulacea در مراحل مختلف فنولوژیکی در مراتع باغ شادی استان یزد

تعیین کیفیت علوفه یکی از مهمترین عواملی است که برای مدیریت صحیح مراتع لازم است. در این پژوهش از سه گونه مرتعی باغ شادی استان یزد، شامل hordeum bulbosum، trifolium repens و prangos ferulacea در سه مرحله فنولوژیک (رویشی، گلدهی و بذردهی) نمونه برداری انجام شد. نمونه ها برای تجزیه شیمیایی به آزمایشگاه منتقل و شاخص های کیفیت علوفه شامل پروتئین خام (cp)، انرژی متابولیسمی (me)، هضم پذیری ماده خشک (dmd) و دیواره سلولی عاری از همی سلولز (adf) اندازه گیری شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از آزمون چند دامنه دانکن و مقایسه میانگین استفاده شد. نتایج نشان داد که مراحل فنولوژیک بر کیفیت علوفه در سطح خطای یک درصد معنادار است و کیفیت علوفه در هر سه گونه، در مرحله رویشی بیش از مراحل دیگر است. به طوری که بیشترین درصد پروتئین و انرژی متابولیسمی به ترتیب مربوط به trifolium repens، prangos ferulacea و hordeum bulbosum در مرحله رویشی است. همچنین در هر سه گونه با پیشرفت مراحل رشد از مقدار پروتئین خام، هضم پذیری ماده خشک و انرژی متابولیسمی کاسته و بر میزان دیواره سلولی عاری از همی سلولز افزوده می شود. همچنین، از بین گیاهان مورد مطالعه از نظر ارجحیت ارزش غذایی، شبدر سفید در رتبه اول و جاشیر و جو پیازدار در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

Comparing nutritional values of the three rangeland species; Hordeum bulbosum, Trifolium repens and Prangos ferulacea in different phenological stages in the rangelands of Bagh Shadi, Yazd province

Determination of forage quality is one of the fundamental factors for the proper management of rangelands. In order to study the effect of phonological stages on forage quality, three species of rangeland in Yazd province including Hordeum bulbosum, Trifolium repens, and Prangos ferulacea were selected. Samples were collected in three phonological stages: vegetative growth, flowering and seed production. Plant samples were analyzed in the laboratory to determine crude protein percentage, acid detergent fiber, dry matter digestibility and metabolism energy. Data were analyzed using ANOVA and Duncan test. The results showed that the effect of phonological stages on forage quality were significant (P<0.01). The forage qualities of three species were higher in vegetative stage. So, the highest percentage of protein and energy metabolism was related to Trifolium repens, Prangos ferulaceaand Hordeum bulbosum in the vegetative stage. The amount of CP, DMD and ME were decreased when the growth stage proceeds, while ADF contents increased. Also, Trifolium repens had the highest nutritive value and Prangos ferulacea and Hordeum bulbosum were in the next positions.