>
Fa   |   Ar   |   En
   تعیین کیفیت علوفه گونه های مرتعی در زیست بوم های مرتعی پاشایلق مراوه تپه استان گلستان  
   
نویسنده ارزانی حسین ,معتمدی (ترکان) جواد ,یاری رضا ,قاسمی آریان یاسر ,خطیر نامنی جمشید
منبع حفاظت زيست بوم گياهان - 1392 - دوره : 1 - شماره : 1 - صفحه:87 -103
چکیده    آگاهی از سطح تامین مقادیر شاخص های کیفیت علوفه گونه های گیاهی، یکی از ملزومات اساسی در مدیریت دام و مرتع است. به همین منظور در پژوهش حاضر، کیفیت علوفه گونه های مهم و مورد چرای دام در مراتع پاشایلق مراوه تپه استان گلستان بررسی شد. در این مطالعه، از 18 گونه مرتعی که از گونه های مهم و مورد چرای دام و از عناصر اصلی مراتع مورد مطالعه می باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گل دهی و بذردهی) در سال 1387 نمونه برداری شد. سپس شاخص های کیفیت علوفه شامل؛ درصد پروتئین خام (cp)، درصد الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (adf)، درصد ماده خشک قابل هضم (dmd) و مقدار انرژی متابولیسمی (me) (مگاژول بر کیلوگرم ماده خشک) محاسبه شد. برای مقایسه گونه ها و مراحل رشد از نظر شاخص های کیفیت علوفه، از تجزیه واریانس و به منظور مشاهده منابع تغییرات درون گروهی، از آزمون مقایسه دانکن استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میانگین مقادیر پروتئین خام مراحل مختلف رشد در واحد وزن پوشش گیاهی عبارتند از: 70.17، 91.14و 96.8 درصد که در هر سه مرحله، بیشتر از مقدار تقریبی سطح بحرانی آن (7 درصد) برای تامین نیاز روزانه یک واحد دامی (گوسفند بالغ و غیر شیرده 50 کیلوگرمی) است. میانگین مقادیر ماده خشک قابل هضم در مراحل مختلف رشد در واحد وزن پوشش گیاهی به ترتیب: 01.68، 89.64و 84.55درصد است که در مراحل مورد مطالعه بالاتر از سطح بحرانی آن (50 درصد) برای نیاز نگهداری یک واحد دامی است. مقادیر انرژی متابولیسمی نیز در مراحل مختلف رشد در واحد وزن پوشش گیاهی به ترتیب عبارتند از: 56.9 03.9 و 49.7 مگاژول بر کیلوگرم ماده خشک که مقدار آنها در مرحله رشد رویشی و گل دهی بیشتر و در مرحله بذردهی کمتر از مقدار تقریبی سطح بحرانی آن (8 مگاژول) برای تامین نیاز روزانه یک واحد دامی است. این امر، بیانگر این نکته است که مطلوبیت کیفیت علوفه مرتع در زمان های مختلف چرا، یکسان نیست و لازم است نیاز روزانه واحد دامی بر مبنای کیفیت علوفه مشخص شود. طبیعی است که بسته به شرایط سال، ممکن است کیفیت علوفه گیاهان قدری تغییر یابد؛ ولی به دلیل هزینه بر بودن تعیین کیفیت علوفه، می توان از نتایج مذکور به منظور برآورد نیاز روزانه دام در سال های مختلف استفاده کرد.
کلیدواژه کیفیت علوفه، نیاز روزانه دام، مراحل رشد، زیست بوم‌های مرتعی پاشایلق مراوه تپه
آدرس دانشگاه تهران, گروه مرتعداری, ایران, دانشگاه ارومیه, ایران, دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان, ایران, دانشگاه تهران, ایران, مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان گلستان, ایران
 
   Forage quality of important range species in Pashaylogh-e-Maravetapeh rangeland ecosystem in Golestan province  
   
Authors Arzani Hossein ,Khatir Nameni Jamshid ,Yari Reza ,Ghasemi Aryan Yaser
Abstract    Abstract Information regarding forage quality index is of paramount importance in animal and rangeland management. Hence, the quality of important common forage species in PashaylogheMaravetapeh rangelands was determined. In the present study, 18 rangeland species were sampled at three different phenological stages (vegetation, flowering, seeding) in 2009. All of these species were among the most important plant types of the study site. Forage quality indexes namely crude protein (CP), acid detergent fiber (ADF), dry matter digestibility (DMD) and metabolisable energy (ME) were determined to meet animal maintenance requirements. Analysis of variance was used to compare the indexes among species and different growth stages. Specific differences were evaluated using Duncan's test. The results showed that the average crude protein for vegetation, flowering and seeding stages were 17.70, 14.91 and 8.96%, respectively. However, it was the highest in the phenological stages and even lower than the critical level (7.0%) to meet an animal unit maintenance requirement. Average dry matter digestibility values for different phenological stages were 68.01, 64.89 and 55.84% with values higher than the critical amount (50%) for all phenological stages to meet animal maintenance requirements. Metabolism energy in vegetation, flowering and seeding stages were 9.56, 9.03 and 7.49 Mj/Kg/DM respectively with higher values for vegetation and flowering stages and values even lower than the critical level (8Mj) to meet an animal unit maintenance requirement in seeding stages. This suggests that the desirable quality of pasture forage at different times of grazing is not the same and the determination of daily animal unit requirements based on forage quality is needed. It is clear that forage quality varies as the weather changes, but since determining forage quality is costly, the results of this research can be used to estimate animal requirements throughout the year.
Keywords Keywords: Forage quality ,Daily animal requirements ,Phenological stage ,Crude protein ,Dry matter digestible ,Metabolisable energy ,Pashaylogh-e-Maravehtapeh rangelands.
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved