تعیین رابطه عناصر تغذیه‌‌‌ای در برخی گونه‌های مرتعی و خاک اکوسیستم‌های مرتعی منطقه طالقان

جهت بررسی روابط عناصر غذایی کم‌مصرف و پرمصرف خاک با گونه‌های مرتعی این تحقیق در مراتع کوهستانی طالقان انجام پذیرفت. پس از تعیین نقشه واحدهای کاری، نمونه‌برداری در هر یک از واحدها به صورت سیستماتیک انجام شد. تعداد و اندازه پلات با استفاده از روش سطح حداقل و روش آماری تعیین گردید. انتخاب گونه‌ها برای نمونه برداری با آنالیز خوشه‌ای صورت گرفته و درصد پوشش و حضور گونه‌ها در هر پلات با استفاده از مقیاس کریجینا صورت پذیرفت. همراه با نمونه‌برداری از گیاهان، نمونه‌های خاک از محدوده اطراف ریشه گونه‌ها جمع‌آوری و پارامترهای فیزیکی و شیمیایی و عناصر غذایی هر نمونه در آزمایشگاه مشخص گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس و مقایسه میانگین‌ها انجام شد. سپس با استفاده از آنالیزهای چند متغیره، روابط عناصر غذایی خاک و گونه‌های گیاهی تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد که میزان عناصر غذایی قابل جذب در گیاهان بیشتر از خاک می‌باشد. این میزان در مورد عناصر کم مصرف در اندام‌های زیرزمینی بیشتر از اندام‌های هوایی گیاهان بوده در حالی که در عناصر پرمصرف عکس این حالت وجود داشته است. همچنین رابطه گونه‌های گیاهی مختلف با عناصر قابل جذب خاک ثابت نبوده و با توجه به تاثیر شرایط رویشگاهی شامل رطوبت، اسیدیته، آهک، ماده آلی و بافت خاک و نیز اثر سایر گونه‌ها و عناصر موجود در خاک بر تحرک پذیری عناصر، نسبت جذب آن‌ها متغیر بوده است.

Determination of relationship between some herbal plants and soil in the ecosystems of mountainous rangeland of Taleghan

AbstractIn order to survey macro and micro nutritional elements in soil and plant, this research was carried out in mountainous rangeland of Taleghan. First, the land units were obtained based on topographic map and overlaying of slope, altitude and lithology map. Sampling was conducted in each land unit by systematic method after field surveying. Size and the number of plots were obtained on the basis of minimal area and statistical method respectively. Type of species for sampling was determined by Twinspan analysis. Then vegetation percentage and frequency were recorded based on Krijina scale in each plot. Soil and plants were sampled in each plot. In addition, soil physicochemical characteristics and nutritional elements were calculated by ICP in lab. Data analysis was conducted by the analysis of variance and means comparision in SAS 9.1 software. Then, the relation between soil elements and species was determined by using DCA and CCA analysis in Canoco for Win4.0 software. The results showed that the nutritional elements in plants were more than the soil. The amount of micro elements in under growth organs was more than aerial parts, but in the macro elements it was inverted. Morover, the relationship between the nutritional elements of different species and soil absorbable elements was not constant it was dependent on site conditions such as moisture, pH, lime, organic matter, texture, and other species and soil elements that were affected by nutrition mobility and their absorbtion rate.