ارزیابی اثر جهت دامنه و شدت چرا بر شاخص‌های تنوع گونه‌ای با استفاده از پلات چندمقیاسی C در زیست بوم‌های مرتعی کرسنک شهرکرد

چکیده با توجه به نیاز مدیریت به ارزیابی سریع تنوع گونه ای؛ سهولت کاربرد روش های مناسب اندازه گیری تنوع از اهمیت زیادی برخوردار است. به این منظور از پلات چند مقیاسی c برای اندازه گیری تنوع گونه ای استفاده شد. این پلات برای اولین بار در ایران برای اندازه گیری تنوع گونه ای به کار می رود. دو دامنه غربی و شرقی با دو شدت چرای سبک و متوسط در مرتع کرسنک شهرکرد انتخاب گردید. چهار موقعیت تیمار سبکشرقی، متوسطشرقی، سبکغربی و متوسط غربی به عنوان تیمار تعیین شدند. در هر موقعیت سه پلات 100 مترمربعی c به فواصل 200 متر به صورت تصادفی سیستماتیک استقرار یافت. پس از جمع آوری داده های پوشش شاخص های تنوع، غنا و یکنواختی گونه ای با استفاده از نرم افزار past بدست آمد. مقایسه شاخص های تنوع گیاهی با استفاده از آزمون تجزیه واریانس در spss و رسم نمودارها با استفاده از excel صورت گرفت. نتایج نشان داد در هر چهار موقعیت؛ شاخص های غنا در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار دارند. شاخص های تنوع و یکنواختی در موقعیت های مختلف اختلاف معنی دار نداشتند، با این وجود اعداد شاخص ها در شدت چرای متوسط دامنه شرقی و غربی بیشتر بودند. افزایش اعداد شاخص در شدت چرای متوسطدامنه غربی را می توان به دلیل حضور گونه های مهاجم غیرخوشخوراک و گونه های یکساله دانست. در شدت چرای متوسط دامنه شرقی شرایط رطوبتی مناسب و احتمال حضور گونه های جدید در افزایش اعداد شاخص موثر می باشد. علاوه بر این، منحنی سطحگونه تنوع گونه ای را به خوبی نشان داده است. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان گفت استفاده از پلات های چندمقیاسی همچون پلات c می تواند برآورد خوبی از تنوع گونه ای در موقعیت های مختلف ارائه دهد.

Assessment of slope aspect and grazing intensity effects on species diversity indices using multi-scale C-plot rangeland ecosystems of Karsanak in Shahrekord

Considering the need for the rapid assessment of species diversity, it is essential to understand the easy application of the appropriate methods for measuring diversity. In order to measure diversity, the multiscale C ndash;plot was used. This plot was selected in Karsanak rangeland with two eastern and western slope aspects, and two grazing intensities: light and moderate. Four treatments were detected including light ndash;eastern, lightwestern, moderateeastern and moderatewestern. At each sampling location, three Cplots to the dimensions of 10*10 m and at the distance of 200 meters were set up as a randomsystem for assessing species diversity. After collecting cover data in each site, diversity, richness and evenness indices were obtained via PAST software. Comparison of species diversity was performed in different treatments by analyzing variance (ANOVA) on SPSS. Plotted graphs were drawn within Excel. The results demonestrated that in all four locations there were significant differences in 5% level among species richness indices. It was also found that there was not only significant difference between diversity and evenness indices in different locations however, the indices values were higher in the eastern and western slope aspects with moderate grazing intensity. Increased indices values in the eastern and western slope aspects with moderate grazing intensity were attributed to the presence of invasive nonpalatable and annual species. The eastern slope aspect with moderate grazing intensity due to suitable moisture conditions and the possibility of new specie presence was effective in increasing indices value. Moreover, species diversity was well illustrated by speciesarea curves. As a result, species diversity will be evaluated well with multiscale plots such as Cplot.