بررسی برخی از خصوصیات اکولوژیک گونه دارویی و در حال انقراض زوفایی (Thymbra Spicata L.) در استان ایلام (منطقه تلومه، تنگ بینا و شیرپناه)

مطالعه حاضر برخی از خصوصیات رویشگاهی گونه در حال انقراض زوفایی (thymbra spicata) را در سه منطقه تنگ بینا، تلومه و شیره پناه در استان ایلام مورد بررسی قرار می دهد. مشخصات ژئومورفولوژی مناطق رویشگاهی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و بازدید های میدانی بررسی شد. برای تعیین ویژگی های اقلیمی هر یک از رویشگاه ها، پارامتر های اقلیمی با استفاده از داده های نزدیک ترین ایستگاه هواشناسی و برای تقسیم بندی اقلیمی از روش های دومارتن و آمبرژه، استفاده شد. خصوصیات خاک نظیر بافت، شوری، اسیدیته، آهک، نسبت جذب سدیم ،درصد رطوبت اشباع، درصد کلسیم و منیزیم و ماده آلی اندازه گیری شد. در این مطالعه همچنین گونه های همراه، فنولوژی و خصوصیات بیومتری جمعیت گونه زوفایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که منطقه شیر پناه دارای سازند آسماری و دو منطقه دیگر دارای سازند گچساران بود. رویشگاه های این گونه دارای متوسط بارندگی بین 408-200 میلی متر، متوسط دمایی بین 23/5-18/1 درجه سانتی گراد و میانگین رطوبت نسبی بین 40-25 بودند. بر اساس روش آمبرژه اقلیم رویشگاه از منطقه بیابانی گرم تا خشک معتدل و نیمه خشک معتدل تعیین گردید. رویشگاه این گونه دارای خاک لومی- شنی، درصد آهک بین75-52/9، شوری بین 716-438 میکروموس بر سانتیمتر و مواد آلی بین 4/38-1 درصد بود. 45 گونه گیاهی به عنوان گونه های همراه متعلق به 27 خانواده در سه رویشگاه گونه زوفایی شناسایی شد. تراکم این گونه بین 1179-192 پایه در هکتار، ارتفاع گیاه بین 13-22 سانتیمتر و تاج پوشش بین 15-7 درصد اندازه گیری شد.

Investigation of some ecological characteristics of medicinal and endangered Thymbra spicata in Ilam Province

This study investigated some characteristics of Thymbra spicata habitats in three areas of Tange bina, Telume and shirpaneh in Ilam province. Geomorphological characteristics of the areas investigated by satellite vision and feild survey. To detemine climate characteristics and bioclimate division of each area, climate parameters using nearest meteorology station and methods of demarton and Amberge were used respectively. Edaphic characteristics such as soil texture, Ec, PH, Na and organic matter were measured. Companion species, phonology and biometric characteristics of Thymbra spicata population were also investigated. Results showed that Shirpane have Asmari formation and two others area have Gachsaran formation. The areas had the average rainfall between 200 to 408 and the average of relative humidity were between 25 40. Based on Amberge method the climate was hot desert to moderate arid and moderate semiarid. The soil of the area was loamysand with high amounts of lime and with low salinity and organic matter. The habitats of Thymbra spicata had 45 acompany species that they were belong to 27 plant familly. The density, average hight and average coverage of Thymbra spicata was measured between 1921179 plant, 1322 Cm and 195447 cm2 respectively.