بررسی پتانسیل انتقال بذر گیاهان مرتعی توسط آهوی ایرانی (Gazelle Subguttrosa) در پارک ملی کلاه قاضی

به منظور بررسی پتانسیل انتقال بذر گیاهان توسط علف خواران در زیستگاه های مرتعی منطقه مرکزی ایران، یک گونه علفخوار آهوی ایرانی در پارک ملی کلاه قاضی انتخاب شد. ابتدا پنج مکان زیستگاهی شامل پنج تکرار مستقل انتخاب شد. سپس در طول فصل رشد بهار و پاییز به طور تصادفی 10 نمونه سرگین تازه در هر یک از مکان های زیستگاهی و در مجموع 250 نمونه جمع آوری گردید. سپس ترکیب بذری نمونه های سرگین در آزمایش های جوانه زنی در گلخانه به مدت 8 ماه تعیین شد. در مجموع، تعداد 833 بذر متعلق به43 گونه گیاهی در نمونه های سرگین آهو ثبت گردید. بیشترین و کمترین تراکم بذری نمونه های سرگین در ماه های فروردین و آبان مشاهده شد. با توجه به ترکیب، تراکم و تعداد گونه های بذری نمونه های سرگین، تغییرات در ترکیب بذری نمونه های سرگین با استفاده از تجزیه تحلیل چند متغیره dca بررسی شد. در مجموع، ترکیب بذری نمونه های سرگین جمع آوری شده در ماه های مختلف نمونه برداری متغیر بود. به طوریکه نمونه های سرگین مربوط بهسه ماه اول نمونه برداری در سمت چپ محور اول dca و نمونه های سرگین سایر ماه ها بیشتر در سمت راست محور اول (سمت مثبت محور) قرار گرفتند. تجزیه تحلیل واریانس میانگین مختصات نمونه های سرگین در ماههای مختلف تفاوت معنی داری در ترکیب بذری نمونههای سرگین نشان داد (p=0/02). ترکیب بذری نمونه های سرگین ماه های فروردین و اردیبهشت اختلاف معنی داری با ترکیب بذری نمونه های سه ماه دیگر داشت که البته این اختلاف با ماه های فصل پاییز آشکارتر بود.

Potential of seed dispersal of rangeland species by Gazelle subguttrosa in arid and semi-arid ecosystems

In order to assess the potential seed dispersal of plant species by herbivores in rangeland of arid and semiarid ecosystems, Gazelle subguttrosa in KolahGhazi National Park was selected. In this experiment, five main habitats with five replications were studies. During spring and autumn in growing seasons 10 freshly pellet groups of herbivore were randomly collected in each of selected habitat and totally 250 dung sample. Seed contents of dung samples were determined in greenhouse germination experiments were performed over 8 months. In total, 833 seedlings from 60 plants (43 seed species in dung samples of gazelle), mainly annual with attractive inflorescence and small seeds which only colonize through endozoochory were recorded in. The highest and lowest seed densities were recorded in April and October. Given the composition, density and species contents, seed contents variations in dung samples were evaluated via multivariate analysis DCA. Seed contents in dung samples varied significantly. Overall, seed contents of dung samples varied in different months so that dung samples collected in the first three months:April, May, and June were located on the left side of the first axis of DCA while those in other months in right side of first axis respectively. Analysis of variance coordinates of dung samples in different months showed significant differences in the seed contents (P=0.02). The seed contents of dung samples in April and May were significantly different from other three months, but this difference was more pronounced in the autumn months.