ارزیابی سه گونه گزشاهی (Tamarix Aphylla)، تاغ (Haloxyllon Persicum) و آتریپلکس (Atriplex Muculata) در تثبیت رسوبات بادی منطقه سیستان

وجود تپه های شنی فعال و ماسه زارها در شمال استان سیستان و بلوچستان به همراه بحران های ناشی از خشکسالی شرایط زیست را در این منطقه دشوار نموده است. در این مناطق جهت اجرای عملیات بیابان زدایی معمولاً از پروژه های شاخصی مانند نهال کاری، مالچ پاشی و تلفیق مالچ پاشی و نهالکاری استفاده می شود. از گونههای بومی و سازگار این منطقه می توان بهگونه هایی چون گزشاهی (tamarix aphylla)، تاغ (haloxyllon persicum) و آتریپلکس (atriplex muculata) اشاره نمود. تحت شرایط یکسان بهتعداد 30 اصله از هر گونه، غرس شدند. این نهالها بهمدت سه سال آبیاری شده و جهت حفاظت در مقابل چرا و تخریب، اقدام به قرق منطقه با بکارگیری قرقبان شد. با اندازه گیری درصد بقا، خزان و متوسط تاج پوشش هر گونه داده های جمع آوری شد و آزمون آنالیز واریانس انجام شد. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد به لحاط درصد بقا و تاج پوشش بین گونه های مورد مطالعه وجود دارد. به طوریکه پس از بررسی و تجزیه و تحلیل حاصل از نتایج سال اول، دوم و سوم نهال های گزشاهی از نظر بقاء و متوسط مساحت تثبیت رسوبات بادی موثرتر بوده و بعد از آن گونه تاغ در اولویت دوم قرار گرفته و گونه آتریپلکس به دلیل حساس بودن در جایگاه سوم قرار دارد هر چند این گونه به عنوان گونه همراه با گز شاهی استفاده می شود ولی استفاده از آن به عنوان گونه همراه تاغ به دلیل مشکلات موجود در تامین آب باعث حذف گونه آتریپلکس می گردد که در این صورت اعمال مدیریت طرح جنگل های دست کاشت در محدوده اجرای پروژه امری ضروری است.

Evalation three species Tamarix aphylla, Haloxylon persicum & Atriplex muculata in establishing wind of Sistan region

Presence of active sand dune and sand deposits in north of Sistan Baluchestan province accompanied with crisis such as drought has resulted in environmental problem condition. For this purpose, in this area, has been used of projects such as planting, mulching and both composition. From endemic species we can notice to Tamarix aphylla, Haloxyllon persicum and Atriplex muculata. 30 seedlings of species (totally 120 seedlings) were planted under the same conditions. These, the most common plant species are used in sistan planting projects. The seedlings were irrigated for three years and were protected against grazing. By measuring survival percentage, plant coverag and autumn period of each species, data were collected and examined by variance analysis. We resulted that, Tamarix plants in regard of living and stabilized area were more effective and then Haloxylon was in second ranked, and Atriplex muculata cause of its sensitivity to drought tension is in third position. Furthermore the last species as accompanied species with Tamarix. aphylla are used. But its using with Haloxylon persicum is not suitable because of the absorption of surface and groundwater by roots of Holoxylon persicum leads to Atriplex muculata vanishment.we resulted that, for this purpose management of hand plant forest would be necessary.