یادداشت سردبیر:حقیقت گویی دولتمردان در مواجهه با پاندمی کوید-19

پس از اعلام وقوع اپیدمی کوید19 در چین و بدنبال آن در بسیاری از کشورهای دیگر، برخورد دولتمردان در خصوص قرار دادن اطلاعات مرتبط با این اپیدمی در معرض دسترسی عموم متفاوت بود. در مجموع بسیاری از دولتمردان اطلاعات را افشا نکردند یا به موقع این کار را انجام ندادند. برخی مردم را گمراه کردند و یا حتی اطلاعات دروغین را نیز تبلیغ کردند. برخی دولتمردان هسته اصلی نحوه مدیریت خود را بر پایه سانسور اطلاعات یا محاسبات اشتباه گذاشتند تا بتوانند انتشار اطلاعات و گسترش ترس از بیماری را در بین مردم کنترل کنند. برخی سیاست مداران معتقد بودند گفتن حقیقت می تواند منجر به برانگیختگی و خشم در مردم شود (1). برخی افراد نیز در مقابل این پنهان کاری دولت مردان به افشای اطلاعات پرداختند مانند برخی پزشکان در کشور چین که برخی اطلاعات پنهان شده توسط دولتمردان کشورشان را توسط رسانه ها فاش کردند (1)، و بعد از آن نیز افراد دیگری در آمریکا و کشورهای اروپایی اطلاعاتی را فاش کردند، اطلاعاتی مانند خبر شروع اپیدمی در کشور، کمبود امکانات درمانی و دیگر اطلاعاتی که برای عموم مردم جالب توجه بوده است (2, 3). در خصوص  همه گیری کوید19 با توجه به این که تا این زمان یکی از بهترین راه های کنترل بیماری همکاری مردم برای رعایت پروتکل های پیشگیری می باشد، دادن اطلاعات صحیح می تواند در جلب مشارکت جامعه خیلی کمک کننده باشد. رعایت بهداشت عمومی به اعتماد عمومی وابسته می باشد و اگر مردم احساس کنند که گمراه شده اند یا اطلاعات غلط دریافت کرده اند ممکن است حفظ فاصله فیزیکی و رعایت پروتکل های بهداشتی کاهش یابد و کنترل اپیدمی مشکل تر شود (4). در کشور چین برخی دولت های محلی سعی داشتند تا شروع اپیدمی را به دلیل منافع شخصی یا ملاحظات سیاسی مخفی کنند و این امر باعث شد بسیاری از بیماران در مرحله اولیه اپیدمی نجات پیدا نکنند و باعث نارضایتی شدید مردم شد (5). و یا در ابتدای اپیدمی شهرداری ووهان چین انتقال انسان به انسان یا عفونت پرسنل پزشکی را انکار کرد اما آکادمی ژونک نانشان انتقال انسان به انسان را تایید و اعلام کرد و در نتیجه اشتباه در افشای اطلاعات توسط شهرداری ووهان باعث شد مردم صحت اطلاعات منتشر شده توسط این مرکز را زیر سوال ببرند (5). در اخلاق پزشکی نیز، احترام به اختیار فردی از مهم‌ترین حقوق بیمار است و بر اساس آن پزشک ملزم به ارائه‌ی اطلاعات لازم و صحیح به بیمار است، به نظر می رسد بر همین اساس در اپیدمی­ها هم مردمی که در معرض خطر می باشند حق دارند به اطلاعات صحیح و درست در زمان مناسب دسترسی داشته باشند. با این حال دیدگاه های متفاوتی در زمینه حقیقت گویی به بیمار بر اساس سیاست های جاری در کشورها، و وضعیت فرهنگی اجتماعی مردم وجود دارد. از منظر اسلام، نیز هر فرد حق دارد حقایق مرتبط با خود را بداند تا بتواند بر اساس آن در مورد آینده خود  تصمیم گیری کند و از طرف دیگر در آیات قرآن کریم و احادیث حضرات معصومین علیهم السلام بر صداقت و راستگویی تاکید فراوان شده است (6).در نهایت باید گفت: اطلاعاتی که توسط دولتمردان به خصوص در زمان بحران هایی مانند پاندمی ها منتشر می شود بر اعتبار دولت ها تاثیر گذار است و دولتمردان باید در چنین شرایطی توانایی دولت را برای پاسخ به بحران ها بهبود بخشند تا اعتبار دولت ها دچار خدشه نگردد و اعتماد جامعه حفظ شود و همکاری مردم برای کنترول بحران افزایش یابد.