فهم رفتار سازمانی مبتنی بر فقه

پژوهش حاضر، با هدف دست‏یابی به چارچوب مفهومی برای فهم فقهی رفتار سازمانی، درصدد بود، با نگاه تکلیف‏مدار، عوامل موثر بر شکل‏گیری نگرش و رفتار افراد در سازمان را شناسایی کند. در این پژوهش با بررسی و شناسایی مبانی نظری فقهی، مرتبط با فعالیت‏های سازمانی، نصوص و داده‏های دینی گردآوری و با روش تحلیل مضمون مضامین و مولفه‏های فقهی رفتار سازمانی استخراج شد و به ‏تایید 30 نفر از استادان فقه رسید. بر این اساس الگوهای بینشی و گرایشی و کنشی موجود در منابع فقهی، شرایط فقهی تصدی شغل سازمانی، و شرایط و ویژگی‏های سازمان به‌ منزله پنج مولفه رفتار سازمانی از یافته‏های این پژوهش‌اند که چگونگی رفتار سازمانی و حکم شرعی آن را تعیین می‏کنند. نتیجه پژوهش این است که رکن اصلی در فهم رفتار سازمانی و استنباط احکام آن تشخیص دقیق موضوع و سطوح مصالح فردی، سازمانی، نظام اسلامی و انسانی، و در نهایت تقدیم مصلحت اهمّ بر مهم است.

Understanding Organizational Behavior Based on Jurisprudence

This study aims to achieve a conceptual framework for jurisprudential of organizational behavior. It attempts to determine the factors influencing the attitude and behavior of individuals in the organization with the approach of religious duty. This research, by collecting jurisprudential views, related to organizational activities, and analyzing their foundations, has achieved texts and religious data and uses the method of thematic analysis and extracts jurisprudential content and components of organizational behavior and has been approved by thirty professors of jurisprudence. Accordingly, the patterns of insight, tendency, and action in jurisprudential sources, jurisprudential conditions of the enterprise, and organizational conditions and characteristics are five components of organizational behavior and the findings of this research, which determine people`s way of behaving in the organization and their religious rules. The conclusion is that the main pillar in deducing the rules of organizational behavior is accurately identifying the subject and levels of benefits of the personal, organizational, governmental and human system, and finally prioritizing more important benefits.