پهنه‌بندی سرعت وزش باد بیشینۀ احتمالی در دورۀ بازگشت‌های مختلف در بخشی از مرکز ایران

باد یکی از پدیده های طبیعی با اهمیت در اکوسیستم های مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. گرچه پژوهش های زیادی در موردبررسی سرعت و جهت وزش باد هر منطقه با استفاده از ترسیم گلباد انجام شده است، تعداد کمی از آن ها به بررسی احتمال وقوع باد در دورۀ بازگشت های مختلف پرداخته اند. تحلیل وقوع سرعت باد بیشینه در دورۀ بازگشت های مختلف، در انواع پروژه های عمرانی مانند احداث ساختمان های بلندمرتبه، بادشکن، تابلوهای تبلیغاتی در کنار بزرگراه ها و تمامی سازه های در معرض وزش باد برای محاسبۀ ریسک محتمل قابل استفاده خواهد بود. در این تحقیق، ابتدا با استفاده از داده های سرعت بیشینۀ باد 22 ایستگاه سینوپتیک در کشور ایران به مرکزیت استان یزد و با استفاده از نرم افزار p10، بیشینۀ سرعت باد در دورۀ بازگشت های 2، 5، 10، 25 ،50 ،100 ساله برآورد شد. با بررسی توزیع های آماری نرمال، لوگ نرمال، پیرسون، لوگ پیرسون و گمبل مشخص شد که توزیع گمبل در 56% ایستگاه ها دارای کمترین خطای استاندارد و ازاین رو دارای کارآمدی بیشتری است. سپس با روش کریجینگ معمولی و درون یابی در محیط نرم افزاری surfer 13.4 نقشه های هم سرعت باد در دورۀ بازگشت های مختلف تهیه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که شدیدترین بادهای محتمل در دورۀ بازگشت 100 ساله متعلق به ایستگاه های اقلید (m/s 9/59)، سیرجان (m/s 3/47)، شهرضا (m/s 1/43)، کبوترآباد (m/s 8/42) و نطنز (m/s 6/41) است. از سوی دیگر، سرعت باد در دورۀ بازگشت های مختلف در نواحی غرب منطقه دارای شدت بیشتری است که دلیل اصلی را می توان شرایط سینوپتیکی و راه گذر های توپوگرافی محلی برشمرد. همچنین روابط حاکم بر توزیع زمانی سرعت باد، رابطۀ لگاریتمی را بین سرعت و دورۀ بازگشت های مختلف نشان داد.