بررسی چگونگی تاثیر بوته‌های گیاهی بر میزان فرسایش و رسوب بادی در مناطق خشک (مطالعۀ موردی: منطقۀ صبریِ شهرستان سبزوار)

اثر پوشش گیاهی بر فرایند فرسایش بادی به ویژه در مناطق خشک، شناخته شده است؛ اما خلا پژوهش هایی که به ارزیابی کمّی این تاثیر اقدام کرده باشند، کاملاً مشهود است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی چگونگی تاثیر گیاهان با ابعاد مختلف بر فرسایش بادی است. بدین منظور دو سایت دارای تک پوشش گیاهی، شامل چرخه (launaea spinosa) و کاهوی وحشی (lactuca serriola) و سایت شاهد در منطقۀ صبری شهرستان سبزوار انتخاب شد. میزان فرسایش و رسوب بادی در بازه های زمانی 21 روزه در تابستان سال 1394، توسط پین های مدرج اندازه گیری شد. سپس آزمون توکی بین سه سایت و بخش های مختلف اطراف گیاه صورت پذیرفت. همچنین نقشۀ تغییرات مکانی فرسایش بادی در حضور گیاه، با روش کریجینگ معمولی استخراج شد. وجود اختلاف معنی دار در فرسایش بادی دو سایت مطالعاتی حاکی از نقش مهم ویژگی هایی نظیر نوع، ارتفاع و عرض گیاه بر میزان تاثیرگذاری آن بر فرسایش بادی است. همچنین نتایج نشان داد فاصلۀ موثر بر فرسایش بادی در گیاه چرخه و کاهوی وحشی، به ترتیب 2/8 و 3/4 برابر ارتفاع است. میزان فرسایش در طرفین دو گیاه به ترتیب در محدوده ای با ابعاد 0/74 و یک برابر عرض گیاه در جهت باد و 0/31 و 0/45 برابر عرض گیاه عمود بر جهت باد، بیش از حد نرمال است.