استفاده از روش دلفی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی پخش سیلاب

در حال حاضر پخش سیلاب بر آبخوان ها یکی از روش های مناسب برای مهار و استفادۀ بهینه از سیلاب و تغذیۀ مصنوعی آب های زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک به شمار می رود. تعیین مکان مناسب با دقت و سرعت مورد نیاز برای پخش سیلاب از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش، چهار معیار اصلی، هشت زیرمعیار و 24 شاخص مشخص شد. معیارها، زیرمعیارها و شاخص های پخش سیلاب با استفاده از روش دلفی غربال و درجه و درصد اهمیت آن ها تعیین شد. برای این منظور پرسشنامۀ نظرسنجی متخصصان (پرسش نامۀ دلفی) حاوی معیارهای استخراج شده، تهیه و در اختیار متخصصان قرار گرفت. برای هر معیار، زیرمعیار و شاخص دو مولفۀ آماری شامل درصد اهمیت معیار و درجۀ اهمیت معیار محاسبه شد تا براساس نمودار اهمیت معیار امکان گزینش معیارهای منتخب فراهم شود. اولویت بندی معیارها، زیرمعیارها و شاخص ها از روی درجه اهمیت و درصد اهمیت هر معیار تعیین شد. در نهایت به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه های مکان یابی تهیه شد. نتایج نشان داد که با توجه به فرم پرسشنامه، نظریات کارشناسان و نمودارها، در مکان یابی پخش سیلاب برای حوزۀ آبخیز ایور به ترتیب شاخص های نفوذ خاک، کیفیت سیلاب، بافت خاک، شیب و حضور قنات و زیرمعیار آب، آبخوان و توپوگرافی و معیار نفوذ و سیلاب بااهمیت و مناسب شناخته شدند. مناطق مستعد پخش سیلاب در واحدهای کواترنری مسیل ها و مخروطه افکنه ها، پادگانه های آبرفتی تراس بالا و پایین قرار گرفته اند که از علل آن می توان به قرار گیری این واحدها در حواشی آبراهه های اصلی، تشکیل شدن از رس و سیلت خیلی کم، ماسه و گراول فراوان و قرار گرفتن در ارتفاعات پایین تر و شیب های کم اشاره کرد.

Use of Delphi Method and GIS in Site Selection Flood Water Spreading

Now floodwater spreading on aquifers is one of the suitable methods for control and efficient use flood and artificial feed groundwater in arid and semiarid regions and determine appropriate locations with accuracy and required speed for floodwater spreading it is of utmost importance. In this study, were identified main criteria four, sub criteria eight and indicators 24 Criteria, sub criteria and indicators flood water spreading bolterusing Delphi method and determine their degree and percent importance. For this purpose, a questionnaire experts survey (Delphi questionnaire) containing extracted criteria preparation and was in the hands of specialists. For each criteria, sub criteria and indicators calculated criteria percent importance and importance degree. According to the criteria importance the chart be provided selection possible elected criteria. criteria, sub criteria and indicators Prioritization was determined of the percent importance and importance degree each criterion. Finally GIS help were prepared site selection maps.The results showed that according to questionnaire and the opinions experts and charts in site selection flood water spreading watershed ivar respectively soil infiltration indicators, flooding quality, soil texture, slope, and the presence aqueduct and sub criteria water, aquifer and topography and infiltration and flooding criteria were considered important and appropriate. Region prone to floodwater spreading are located in quaternary units the watercourse and alluvial fans, alluvial terraces up and down terraces that the causes can cited be placed units these in the margins of the main channels, consisted of clay and silt very low, sand and gravel abundant and be at the lower elevations and low slopes.