تاثیر پنج دهه عملیات کشاورزی مستمر بر توزیع شکل های پتاسیم در برخی باغات‌ جنوب دشت ارومیه

عملیات کشاورزی مستمر ممکن است بعضی تغییرات را در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و توزیع شکل های پتاسیم خاک ایجاد کند. برای بررسی این فرضیه، خاک های 5 زیرگروه calcixerepts typic، fluventic haploxerepts،typic endoaquepts، typic halaqueptsو  vertic endoaqueptsاز خاک های جنوب دشت ارومیه که تحت عملیات باغداری مستمر برای مدت بیش از 5 دهه قرارگرفته اند تشریح و نمونه برداری شدند. نمونه های خاک پس از هوا خشک و عبور از غربال 2 میلی متری تحت آزمایش های مختلف فیزیکوشیمیایی قرارگرفته و توزیع شکل های مختلف پتاسیم تعیین شدند. نتایج نشان داد که در بیشتر خاک های مطالعه شده عملیات باغداری مستمر باعث کاهش در مقادیر شکل های پتاسیم به تبعیت از تغییر در تیپ های مختلف خاک، فعالیت های زراعی و خصوصیات خاک شده است. همچنین مقایسات نشان داد که عملیات باغداری مستمر باعث کاهش معنی دار شکل های پتاسیم به استثنای پتاسیم غیرتبادلی شده است. در این بین پتاسیم محلول و پتاسیم غیرتبادلی به ترتیب بیشترین و کمترین کاهش را در بین شکل های پتاسیم نشان داد. بر این اساس عملیات باغداری مستمر باعث کاهش 100 درصد پتاسیم محلول، 60 درصد پتاسیم تبادلی و 60 درصد پتاسیم قابل استفاده در زیرگروه های مورد مطالعه گردید. مطالعات کانی شناسی نیز موید این مطلب است که عملیات باغداری مستمر سبب تغییراتی در شدت نسبی و موقعیت پیک های ایلایت و اسمکتایت شده است.

The effect of five-decade continuous horticultural practice on distribution of potassium forms in some soils in South of Urmia

Continuous horticultural practice may be manifesting some modifications on physicochemical and different K forms of soil. To investigate this hypothesis, five soils subgroups (Typic Calcixerepts, Fluventic Haploxerepts, Typic Endoaquepts, Typic Halaquepts and Vertic Endoaqupts) of cultivated and adjoining uncultivated soils of south Urmia that have been under continuous horticultural practice for more than 5 decades were described and sled. The soil sles were analyzed for different K forms and K adsorption properties after they were airdried and ground to pass through a 2mm sieve. The result showed that for most of the studied soils, continuous horticultural practices decreased the amount of different K forms as result of changes in soils types, agricultural practices and soil properties. Comparisons also showed that continuous horticultural practice significantly caused reduction in the all forms of K excluding the nonexchangeable K (NEK). Among the soluble K and NEK, respectively, showed the highest and the least changes. The continuous horticultural practice decreased 100 percent soluble K, 60 percent exchangeable K, 60 percent available K in the studied soil subgroups. Mineralogical studies also suggested that continuous horticultural practices caused changes in the relative intensity and position of the XRD pattern (peak) of illite and smectite.