بررسی اثر انواع خاک ورزی و کشت گیاهان پوششی بر ضرایب مدل گمپرتز و منحنی تراکم محصور

خاک ورزی سبب کاهش تراکم و افزایش تخلخل خاک می گردد. گیاهان پوششی گیاهانی سریع الرشد بوده که تاثیر بسیاری بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک دارند. منحنی تراکم محصور بیان کننده رابطه بین تنش و نسبت پوکی است. این پژوهش برای بررسی اثر انواع خاک ورزی و گیاهان پوششی بر ضرایب مدل گمپرتز انجام شد. در این پژوهش آزمون فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در استان همدان انجام شد. فاکتور خاک ورزی در سه سطح خاک ورزی مرسوم، حداقل و بدون خاک ورزی و فاکتور گیاه پوششی در سه سطح گیاه پوششی خلر، ماشک و بدون گیاه پوششی اعمال شدند. نمونه برداری در پایان فصل رشد صورت گرفت. برای اندازه گیری تراکم محصور از نمونه‌های دست نخورده در مکش های 6، 30 و 1500 کیلوپاسکال استفاده شد. در بررسی تاثیر تیمارها بر ضرایب مدل منحنی تراکم مشاهده شد که ضرایب b و c در تیمارهای گیاه پوششی خلر و سپس ماشک به دلیل بیشتر بودن ماده آلی نسبت به تیمار بدون گیاه پوششی، کاهش یافتند. همچنین قابلیت تراکم خاک های این دو نوع گیاه پوششی کاهش یافت. دامنه تغییرات تنش پیش تراکمی در تیمارهای مختلف بین 2.46 تا 2.58 کیلوپاسکال به دست آمد که بیشترین مقدار آن در تیمار خاک ورزی حداقل با گیاه ماشک بود. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از گیاهان پوششی و خاک ورزی های حفاظتی سبب کاهش تراکم در خاک شد و باعث بهبود شرایط فیزیکی و مکانیکی خاک و کاهش قابلیت تراکم خاک گردید.

investigating effects of types of tillage and cover plant on the gompertz model coefficients and confined compression curve

tillage reduces soil compaction while increasing soil porosity. cover plants are fast-growing plants with great impacts on the physical and chemical properties of soil. the confined compression curve indicates the relationship between stress and void ratio. this research evaluated the impact of tillage types and cover plants on gompertz model coefficients. in this research, a factorial experiment in a randomized complete block design was conducted with three replications in hamadan province. experimental factors were tillage at three levels, including conventional tillage, conservation tillage, or minimum tillage and no-tillage systems, with cover plant factor at three levels of vicia, lathyrus sativus, and no cover plant. samples were taken at the end of the growing season. to measure the confined compression curve, intact samples were used at 6, 30, and 1500 kpa. the effect of treatments on the coefficients of the confined compression curve revealed that coefficients, b, and c were reduced in lathyrus sativus and vicia, respectively compared to the crop plant due to the higher organic matter content. also, there was a reduction in the soil compressibility of these plants (lathyrus sativus and vicia). the pre-compaction stress in different treatments ranged between 2.46 and 2.58 kpa, with the highest value in vicia under minimum tillage treatment. in general, the results demonstrated that the use of cover plants and conservation tillage leads to not only a decrease in soil compaction but also an improvement in the physical and mechanical properties of the soil, decreasing soil compressibility.