ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای گندم دیم با استفاده از روش dris در جنوب استان آذربایجان‌غربی

هدف از این پژوهش، ارزیابی وضعیت تغذیه ای گندم دیم با استفاده از روش dris بود. به منظور تعیین نُرم ها و شاخص های dris در گندم دیم، 54 نمونه از اندام های هوایی گیاه جمع‌آوری و غلظت عناصر غذایی نیتروژن (n)، فسفر (p)، پتاسیم (k)، آهن (fe)، منگنز (mn)، مس (cu) و روی (zn) در آنها تعیین گردید. برای تعیین نُرم ها، ابتدا مزارع بر اساس میزان عملکرد دانه به دو گروه مزارع با عملکرد بالا و مزارع با عملکرد پایین تقسیم شدند. مزارع با عملکرد بالا برای تعیین نُرم ها و مزارع با عملکرد پایین برای تعیین شاخص های dris مورد استفاده قرار گرفتند. حد بهینه غلظت عناصر غذایی برای عناصر پرمصرف n، p و k به ترتیب 1.35 &- 0.87 ، 0.104 &- 0.036، 2.18 -1.02 (درصد) و برای عناصر کم مصرف fe، mn، cu و zn به ترتیب، 430-170، 51 - 29، 8.4 &- 3.6، 27 - 13 (میلی‌گرم بر کیلوگرم) و نیز غلظت بهینه عناصر غذایی برای n، p و k به ترتیب 1.11، 0.07 و 1.6 (درصد) و برای عناصر fe، mn، cu و zn به ترتیب 300 ،40، 6 و20 (میلی‌گرم بر کیلوگرم) تعیین شد. ترتیب نیاز غذایی برای عناصر پرمصرف و کم مصرف به صورت p > k> fe > n > mn > zn > cu می باشد که در برنامه تغذیه ای باید به عناصر p، k، fe و n توجه بیشتری گردد. شاخص تعادل تغذیه ای در اکثر مزارعی که دارای عملکرد پایین بودند خیلی بیشتر از صفر بود که این نشان دهنده عدم تعادل بیشتر عناصر غذایی در این مزارع می باشد.

evaluation of nutritional status of dryland wheat using dris method in south of west azerbaijan province

the aim of this study was to evaluate the nutritional status of dryland wheat using diagnosis, and recommendation integrated system (dris) method. to determine the dris indices, and norms in dryland wheat, 54 samples were collected from shoots, and concentrations of nutrients nitrogen (n), phosphorus (p), potassium (k), iron (fe), manganese (mn), copper (cu), and zinc (zn) were determined. to determine the norms, the farms were divided into two groups of high and low-yielding farms based on yield. optimum concentrations of nutrients for macronutrients n, p, and k were 0.87- 1.35, 0.0360 - 0.104, 2.18 - 1.02 (%), and for micronutrients including fe, mn, cu, and zn were 170-430, 29-51, 3.6 &- 8.4, 13 &- 27 (mg kg-1), respectively, as well as optimum nutrient concentrations for n, p, and k were 1.11, 0.07 and 1.6 (%), and for fe, mn, cu, and zn 300, 40, 6, and 20 (mg kg-1) respectively, were determined. in most low-yielding farms, the nutritional balance index (nbi) was much higher than zero, indicating more nutrient imbalance in these farms. the overall priority for macro and micronutrients is p > k > fe > n > mn > zn > cu, which should be paid attention to p, k, fe, and n in the nutritional program.