تعیین اولویت کشت برخی از درختان میوه با استفاده از برنامه ales

ارزیابی تناسب اراضی براساس دستورالعمل فائو پرکاربردترین روش ارزیابی است. از مشکلات این روش عدم وجود جدول های نیازهای تیپ های بهره وری باغی است. سامانه ارزیابی اراضی خودکار (ales) یک برنامه میکرورایانه ای است که به کاربر اجازه می دهد بر اساس دانش متخصصان، تناسب فیزیکی اراضی را در واحدهای اراضی با استناد به دستورالعمل فائو انجام دهد. هدف از این تحقیق، کاربرد برنامه ales‌ برای تعیین اولویت کشت در منطقه ملکان برای تیپ های بهره وری انگور، سیب و هلو می باشد. بدین منظور داده های مرفولوژیکی و آزمایشگاهی 13 خاکرخ شاهد واحدهای مختلف اراضی که براساس روش ژئوپدولوژی تفکیک شده اند، اخذ گردید. سپس میانگین وزنی داده ها برای عمق صفر تا 150 سانتی متری تعیین و وارد برنامه ales شد. نتایج ارزیابی اقلیمی نشان داد که منطقه برای هر سه تیپ بهره وری انتخابی کاملاً مناسب می باشد. با این حال حاشیه رود لیلان چای به دلیل برخورداری از شرایط میکروکلیمای مناسب از عملکرد بهتری برخوردار بود. از نظر خاکی نیز کربنات کلسیم و بافت به عنوان مهم ترین ویژگی های محدودکننده رشد تیپ های بهره وری انتخابی در منطقه مورد مطالعه بودند. نقشه های اولویت کشت تهیه شده در محیط gis با ales، نشان داد که 100 ، 70 و 28 درصد از کل منطقه به ترتیب برای انگور، سیب و هلو مناسب (s1 و s2) می باشد. همچنین اولویت احداث باغ در منطقه به صورت انگور، سیب و هلو ارزیابی شد. در پایان، به نظر می رسد که برنامه ales بتواند برای ارزیابی تناسب اراضی درختان میوه در مناطق نیمه خشک مانند آذربایجان شرقی، برای فرموله کردن سامانه های کشاورزی پایدار مفید باشد.

Determination of Cultivation Priority of Some Fruit Trees by ALES Program

Land suitability evaluation Based on FAO’s Framework is the most widely used assessment method. One of the failures of this method is a lack of crop requirements attribute for fruit trees. The Automated Land Evaluation System (ALES), is a microcomputer program that allows to the users to build their own knowledgebased systems which they can evaluate the physical suitability of land units, based on the FAO’s Framework. The main destination of this research was to apply ALES program for land use suitability determination of grape, apple and peach in Malekan region (East Azerbaijan province). For this purpose, soil morphological and analytical data were carried out for 13 lands unites based on geopedological methods. The control section data between 0 and 150 cm were calculated by “soil layer generator” to apply and run the ALES program. Climate evaluation showed that the study area is completely suitable for each three land uses. The main recognized soil limitation factors were calcium carbonate and texture in the total of study area for selected land uses. Application of ALES program revealed that 100% of study region is suitable (S1 and S2) for grape, 70% for apple and 28% for peach. Also, land use could be arranged according to their land suitability classes as follows: peach < apple < grape. This arrangement reflects the priority for agricultural uses. Finally, ALES program appears to be useful in semiarid regions, such as East Azarbaijan, for fruits trees land suitability evaluation, and formulate sustaining agroecological systems.