بررسی ویژگی های زیستی خاک تالاب میقان اراک در جایگاه های پیوستن آبهای درونریز

پایش و نگهداری تالآب‌ها در سرزمین‌های خشک بسیار مهم است. هدف پژوهش کنونی ارزیابی پیامد آب‌های رها شده در تالاب میقان اراک بر ویژگی‌های زیستی خاک بود. برای این کار از دو لایه (0-30 و 30-60 سانتیمتر) خاک تالاب در چهار جایگاه رهاسازی پساب شهری اراک، رودخانه شهراب، رودخانه فراهان و پساب کارخانه فرآوری سولفات‌سدیم به تالاب میقان در اردیبهشت و آبان سال 1393 نمونه‌برداری شد. فراوانی ریزجانداران کشت شدنی در خاک و همچنین تنفس پایه و برانگیخته و شناسه‌های بوم شناختی بهره متابولیک و ضریب میکروبی خاک اندازه‌گیری شد. فراوانی باکتری، باکتری روده‌ای و اکتینومیست در خاک جایگاه رهایی پساب شهری و فراوانی قارچ در خاک جایگاه رهایی رودخانه فراهان به‌ویژه در لایه رویین و در بهار بیشترین بود و لگاریتم فراوانی آنها به‌ترتیب به 6، 51.5، 3.92 و 4.85 در هرگرم رسید. پساب کارخانه فرآوری سولفات به اندازه‌ای پیامد بدی داشته‌است که فراوانی قارچ و اکتینومیست در خاک این جایگاه ناچیز بود (لگاریتم آن‌ها به ترتیب کمتر از 1.85 و 2.94 در هر گرم خاک بود). از ویژگی‌های زیستی بررسی شده، تنفس برانگیخته بیشترین دگرگونی را داشته و پاسخدهنده‌ترین بود. تنفس پایه و برانگیخته و ضریب میکروبی خاک تالاب در جایگاه رهاسازی پساب شهری در آن به اندازه چشم‌گیری بیشتر بود و به ترتیب 0.102، 3.688 (mg co2 g1 soil day1) و 0.196 (mg cmic mg1 corg) می‌رسید. در برابر آن بهره متابولیک در خاک جایگاه رهاسازی رودخانه شهراب و پساب کارخانه بالاترین بود (به ترتیب 2.60 و 2.52 (mg c-co2 g1 cmic h1)) که نشان از تنش بالای ریزجانداران در این خاک های شور دارد. پیامد رهاسازی پساب کارخانه فرآوری سولفات بر ویژگی‌های زیستی خاک تالاب کویری میقان زیان بار و پیامد رهاسازی پساب شهری سودمند بود. رهاسازی پساب شهری می‌تواند مایه دگرگونی گوناگونی زیستی جانداران این تالاب شور و کویری شوند که نیاز به بررسی دارد.

The study of biological properties of soils in joining places of surface waterinflows in Meyghan playa in Arak

Healthy lifestyle on dry land depends on monitoring and maintenance of the ponds. The aim of this study was to assess the effects of surface waterinflows on biological characteristics of wetland soils around Arak MeyghanLake. Two soil layers (030 and 3060 cm) in the 4 sites of surface waterinflows were sampled in May and November 2014. The sites were the release sites of treatedmunicipalwastewater, ShahrabRiver, FarahRiver and sodium sulfateprocessing plant wastewater. The number of culturable microorganisms in the samples was counted on solid media and the soil basalrespiration (BR), substrateinducedrespiration (SIR), metabolicquotient (MQ) and microbialcoefficient (MC) were measured. The number of soil fungi in the site FarahanRiver site and the numbers of soil bacteria, enteric bacteria and actinomycetes in the release site of municipal wastewater especially in topsoil and in spring were significantly higher compared to those in the 3 other sites (respectively 4.85, 6, 5.51 and 3.92 log numbers). The numbers of the studied microorganisms in soil in the release site of sulfateplant wastewater were significantly low and the numbers of fungi and actinomycetes were negligible in the most samples. Soil SIR was the most susceptible and responsive index among the studied biological properties. The release of municipalwastewater in the playa improved the soil biological indices like BR (0.102 mg CO2 g1 soil day1), SIR (3.688 mg CO2 g1 soil day1), and MC (0.196 mg Cmic mg1 Corg) significantly. In contrast, the MQ was significantly high in the release site of ShahrabRiver and sulfateplant wastewater (2.60 and 2.52 (mg CCO2 g1 Cmic h1) respectively), showing the negative effects and the higher salt tension in these sites. Although the release of municipalwastewater in MeyghanLake had positive effects on soil biological characteristics, it may have negative effects on biodiversity of these salty soils.