تخمین نقطه ای منحنی رطوبتی خاک با استفاده از برخی ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی خاک

منحنی رطوبتی از ویژگی‌های بنیادی خاک بوده که برای شبیه‌‌سازی جریان آب و انتقال توامان آب و املاح در بخش غیراشباع خاک کاربرد دارد. بدلیل وقت‌گیر و پرهزینه بودن اندازه‌گیری منحنی رطوبتی خاک، امروزه روش‌های غیرمستقیم مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تخمین منحنی رطوبتی خاک با استفاده از حدود آتربرگ و برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک برنامه‌ریزی شد. در این پژوهش تعداد 43 نمونه خاک از مناطق شمال‌غرب ایران برداشت شد به طوری‌که 28 نمونه برای توسعه مدل‌ها و 15 نمونه بمنظور ارزیابی اعتبار مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. منحنی رطوبتی خاک در مکش‌های (0.1، 0.2، 0.3، 0.4، 1، 2، 3، 5، 10 و 15 بار) و ویژگی‌های فیزیکی و حدود آتربرگ خاک‌ها به روش های استاندارد اندازه‌گیری شد. پس از بررسی همبستگی بین متغیرهای مستقل و ترکیبی در محیط نرم افزار spss با روش رگرسیون گام به گام، مناسب‌ترین ترکیب از متغیرهای مستقل انتخاب و معادله رگرسیونی چند متغیره برای تخمین منحنی رطوبتی ارائه شد. نتایج نشان داد که از بین ویژگی‌های اندازه‌گیری شده، درصد رس، جرم ویژه ظاهری، حد روانی و خمیری بیش‌ترین همبستگی را با مقدار رطوبت داشتند. مقادیر آماره‌های ضریب تبیین (89 درصد) و مجذور میانگین مربعات خطا (0.028) حاصل از تجزیه‌های آماری در کلیه مکش‌ها نشان دهنده اعتبار بالای توابع پیشنهادی برای تخمین منحنی رطوبتی می‌باشد.