تاثیر قیمت آب تحت سناریوهای مختلف تخصیص آب بر بهره‫وری اقتصادی الگوی کشت دشت باغملک

قیمت آب در کشاروزی نقش مهمی در مدیریت تخصیص آب ایفا می کند. از این رو استراتژی‬ های بهینه الگوی کشت هنگامی می‬ تواند طراحی شود که تحلیل بهای قیمت آب در یک چهارچوب اقتصادی از پیش تعیین شده مورد توجه قرار گیرد. در مطالعه حاضر یک مدل برنامه‬ ریزی تخصیص بهینه آب در شمال شرقی استان خوزستان که با کمبود آب مواجه است با استفاده از الگوریتم ژنتیک توسعه یافت. بیشینه‬ سازی نسبت سود به هزینه به عنوان تابع هدف توسط یک معادله خطی تعریف شده و فضای امکان پذیر مساله به وسیله قیود منابع آب، اراضی تحت کشت، سیستم‬ های آبیاری و پارامترهای اقتصادی محدود شد. در برنامه ‬ریزی بهینه توسعه یافته، دسته ‬ای از پاسخ‬ ها جستجو می‬ شود که قابلیت افزایش درآمد خالص الگوی کشت را در شرایط کمبود آب دارند. سه سناریو از قیمت آب شامل 0، 200 و 500 ریال در هر متر مکعب برای مقایسه شاخص ‬های سود خالص به ازای واحد آب مصرفی، کارایی مصرف آب و آب اختصاص یافته به هر محصول در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد با اعمال کم‫آبیاری و افزایش قیمت آب، حجم آب تخصیص یافته و کارایی مصرف آب برای گوجه‫فرنگی به ترتیب 7% و 07/0 کیلوگرم بر مترمکعب افزایش یافته است. علاوه بر آن، این شرایط موجب افزایش سطح زیر کشت گندم و ذرت شده است. تحلیل شاخص‌های ارزیابی نشان داد با افزایش قیمت آب، حجم آب اختصاص یافته به سبزیجات کاهش یافته و در مقابل کارایی مصرف آب و نسبت سود به هزینه حبوبات افزایش می‌یابد.