ارزیابی شاخص‏ های بهره ‏وری آب در شرکت ‏های تحت نظارت آستان قدس رضوی

هدف از این تحقیق، تعیین و ارزیابی میزان بهره وری آب به دلیل کمبود منابع آب برای هر یک از محصولات مختلف در شرکت های تحت نظارت آستان قدس در طی فصل زراعی 87-86 می باشد. داده های مزرعه ای مورد نیاز مانند میزان عملکرد و مقدار آب مصرف شده برای هر یک از محصولات از طریق بازدید از این مجتمع ها و همچنین تکمیل پرسشنامه هایی در محل، تهیه و جمعآوری گردید. با توجه به داده های جمع آوری شده، چهار نوع شاخص مختلف بهره وری آب برای تک تک محصولات محاسبه گردید. برای تحلیل بیشتر و آگاهی از وضعیت بهره وری آب در داخل هر مجتمع، ابتدا شاخص های بهره وری به کمک روابط ریاضی بی بعد و امتیازبندی گردیدند سپس محصولات مشترک چاه های مختلف با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محصول ذرت با امتیاز 1.42 برای مجتمع مزرعه نمونه مشهد، پسته با امتیاز 1.61 برای کشت و صنعت سرخس، گندم با امتیاز 2.27 برای کشت و صنعت اسفراین، جو و پسته با امتیاز 0.5 برای کشت و صنعت بردسکن، ذرت علوفه ای با امتیاز 2.27 برای مجتمع کشاورزی تربت حیدریه و پسته با امتیاز 0.74 برای مجتمع موقوفات و کشاورزی گناباد، بهترین وضعیت را از نظر بهره وری آب دارا بودند. در بین مجتمع‏ های مختلف نیز بهترین محصول از نظر بهره وری مربوط به گندم در کشت و صنعت مزرعه نمونه مشهد و ضعیف ترین محصول مربوط به گندم در کشت و صنعت اسفراین و یونجه در مجتمع موقوفات و کشاورزی گناباد به صورت مشترک بودند. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده مشخص گردید که کشت و صنعت مزرعه نمونه مشهد و اسفراین به ترتیب جایگاه اول و آخر را از نظر بهره وری آب به خود اختصاص داده اند.

Evaluation of Water Productivity Indexes in Astan Ghods Razavi Companies

This research aims at determining and evaluating the water productivity indexes in AstanGhodsRazavi Companies for different crops during 20072008 growth season. Required field data were collected during several field surveys. These data consisted of crop yields and crop consumptive water that is irrigated by distinct agriculture well. With regard to collected data, four water productivity indexes were calculated. To facilitate comparisons, the calculated water productivity indexes became dimensionless and then were scored. After that, common crops of different agriculture wells were compared together. The results show that Corn crop with score of 1.42 for Mashhad, Pistachio crop with score of 1.61 for Sarakhs, Wheat crop with score of 2.27 for Esfarayen, Pistachio and barley with score of 0.5 for Bardaskan, Corn crop with score of 2.27 for Torbat Heidarieh and Pistachio crop with score of 1.61 for Gonabad have best water productivity. Also, the best and worst crop water productivity among different subcompanies is Wheat crop in the Mashhad and Wheat crop in the Esfarayen and Alfalfa in the Gonabad together, respectively. Finally, it is found that Mashhad and Esfarayen are the best and worst subcompanies of water productivity.