ارزیابی طرح احیاء و تعادل‏‌بخشی آب‏‌های زیرزمینی دشت شهریار با تاکید بر کنتورهای هوشمند

‌ا‌فزایش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی‌ موجب ایجاد مشکلاتی مانند افت سطح ایستابی و کاهش حجم ذخیره ‌آ‌بخوان‌های کشور شده ‌ا‌ست. شمار زیاد این مشکلات باعث شده برنامه‌ریزی‌ها‌ی گوناگون برای احیاء و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی کشور به‌کار گرفته شود.‌ یکی از این راهبرد‌ها‌ کارگذاشتن کنتور هوشمند بر روی چاه‌ها‌ی بهره‌برداری است. آبخوان دشت شهریار از آن دسته آ‌بخوان‌ها‌ی کشور است که ‌ا‌فزایش بهره‌برداری از آن باعث ایجاد مشکلات بسیاری در این آبخوان شده‌ ا‌ست. در این پژوهش پس از بررسی ویژگی‌های آبخوان دشت شهریار و تغییرات ماهانه سطح آب زیرزمینی در دوره آماری 1398 -1390، کارایی کارگذاشتن کنتور هوشمند بر نوسانات سطح آب زیرزمینی، تجزیه و تحلیل شد. گستره مورد مطالعه به سه بخش تعداد زیاد، متوسط و کم کارگذاشتن کنتور هوشمند تفکیک شد. برای هر یک از بخش‌‎ها هیدروگراف معرف جداگانه‌ای تهیه شد. نتایج به‏دست آمده از تجزیه و تحلیل نقشه‌ها و هیدروگراف‌ها نشان داد در بازه زمانی بعد از کارگذاشتن کنتور هوشمند شیب نوسانات سطح آب زیرزمینی در گستره با تعداد زیاد کارگذاشتن کنتور هوشمند مشابه شیب و روند نوسانات سطح آب زیرزمینی در گستره با تعداد کم کارگذاشتن کنتور هوشمند است؛ بنابراین کارگذاشتن کنتور هوشمند بر روی چاه‌های بهره‌برداری، با استفاده از روش‌ها و سیاست‌های کنونی، نمی‌تواند یک رویکرد مناسب برای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی باشد؛ زیرا کارگذاشتن کنتور هوشمند بدون محدود کردن میزان اضافه برداشت کارایی مثبتی بر احیاء و تعادل‌بخشی آبخوان ندارد. در این پژوهش دیگر کارهای انجام شده برنامه تعادل‌بخشی در گستره مورد مطالعه مانند تغذیه مصنوعی و انسداد چاه‌های غیرمجاز بررسی شدند.

assessment of the groundwater rehabilitation and balancing with emphasis on smart meters in shahriar plain

increasing exploitation of groundwater has caused problems such as water table drops and declining in the country’s aquifer storage volume.  the multiplicity of these problems has led to various programs for rehabilitating and balancing of groundwater resources. one of these strategies is to install a smart meter on the exploitation wells. shahriar plain aquifer is one of the aquifers in iran which has caused numerous problems in this aquifer. in this study, after examining the characteristics of the shahriar plain aquifer and monthly changes in groundwater level in the statistical course from 2011 to 2019, the effect of installing a smart meter on groundwater level fluctuations was analyzed. the study area was divided into three sections with a high number, medium, and low smart meter installations. a separate representative hydrograph was prepared for each section. the results of the analysis of maps and hydrographs indicated that in the period after installing the smart meter, the slope of groundwater level fluctuations in the area with a high number of smart meters is similar to the slope and the trend of groundwater level fluctuations in the area with a low number of smart meters; therefore, installing smart meters on exploitation wells, through current methods and policies, cannot be a suitable approach for sustainable management of groundwater resources; because installing smart meter without limiting the amount of overdraft does not have a positive effect on aquifer regeneration and balancing. in this research, other balancing measures performed in the study area were reviewed.