ارزیابی مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلول‌های خودکار در شبیه‌سازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی سد گتوند

برای استفاده پایدار از زمین، آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی و شناسایی عوامل موثر بر تغییرات، امری ضروری است. استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی اطاعات دقیق و منظمی را در خصوص پدیده‌های سطح زمین ارائه می‌دهد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی کارایی مدل تلفیقی سلول خودکار و زنجیره مارکوف در شبیه‌سازی و پیش‌بینی تغییرات زمانی و مکانی تغییرات کاربری و پوشش اراضی محدوده سد گتوند است. ضریب کاپا برای سال 1370، 0/92، سال 1387، 0/97 و در سال 1399، 0/93 به دست آمد. دقت مدل camarkov برای پیش‌بینی تغییرات در دوره دوم 85 درصد به دست آمد. مراتع پوشش غالب ناحیه مورد مطالعه را تشکیل می‌دهند. همچنین اراضی مرتعی و بایر تخریب و کاهش مساحت را داشته و مساحت سایر کاربری افزایش یافته است. نتایج حاصل از ماتریس پیش‌بینی تغییرات بر مبنای نقشه سال 1387 و 1399 نشان داد احتمال می‌رود در فاصله زمانی 1399 تا 1429، 10/37 درصد مناطق آبی، 21/49 درصد مناطق ساخته شده، 44/41 درصد اراضی کشاورزی، 25/85 درصد اراضی بایر، 41/10 درصد مراتع و 18/15 درصد از مرغزارها بدون تغییر باقی بمانند. نتایج آشکارسازی نقشه کاربری اراضی سال 1429 نشان داد که مناطق آبی 2/31 درصد، مناطق ساخته شده 5/37، اراضی کشاورزی 13/9 درصد، اراضی بایر 32/37 درصد و مراتع 44/78 درصد منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. نتایج بیانگر افزایش سطح زیر کشت و توسعه اراضی کشاورزی می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی در منطقه باعث تخریب مراتع شده است.

evaluation of markov chain and automated cell integrated model in simulation of land use change and land cover of gotvand dam

for sustainable land use, it is necessary to reveal the changes in land use and land cover and to identify the factors affecting the changes. the use of remote sensing and gis provides accurate and systematic information on surface phenomena. the purpose of this study is to evaluate the efficiency of the integrated model of automatic cell and markov chain in simulating and predicting temporal and spatial changes of land use changes and land cover in gotvand dam area. the kappa coefficient was 0.92 for 1991, 0.97 for 2008, and 0.93 for 2020. the accuracy of the camarkov model for predicting changes in the second period was 85%. pastures form the dominant cover of the study area. also, pasture and barren lands have been destroyed and reduced in area, and the area of other uses has increased. the results of the change prediction matrix based on the map of 2008 and 2020 showed that between 2020 and 2050, 10.37% of water areas, 21.49% of builtup areas, 44.41% of agricultural lands, 25.85% of barren lands, 41.10% of pastures and 18.15% of meadows will remain unchanged. the results of revealing the land use map of 2050 showed that 31.2% of water areas, 37.5% of builtup areas, 13.9% of agricultural lands, 32.37% of barren lands and 44.78% of pastures in the studied area. the results show the increase of cultivated area and the development of agricultural lands. also, the results showed that the increase in population and expansion of urbanization in the region has caused the destruction of pastures.