تخصیص بهینه برای مصارف شرب و صنعت با استفاده از رویکرد سیستم پشتیبان تصمیم‏‌گیری و مدل سر‏ی‏‌های زمانی (مطالعه موردی: سد بار نیشابور)

سد مخزنی بار در 23 کیلومتری شمال غرب شهر نیشابور با هدف تامین آب شرب شهر و آب مورد نیاز کارخانه فولاد نیشابور ساخته شده است. به‏‌منظور دستیابی به مقادیری قابل اعتماد برای تخصیص آب، از مدل شبیه‌سازی–بهینه‌سازی مدیریت منابع آب modsim (مدل سیستم پشتیبانی تصمیم گیری) به همراه مدل‌‏سازی سری زمانی رژیم جریان سطحی sarima با هدف پیش‌بینی 10 سال آینده (13961406)، بهره گرفته شده است. مدل‌سازی براساس سه سناریو سری زمانی دراز مدت (1348 لغایت 1396)، کوتاه مدت (10 ساله اخیر 13861396) و پیش‌بینی (10 ساله آینده) انجام شده است. نتایج پژوهش نشان از توانایی مناسب شبیه‌سازی جریان سطحی رودخانه توسط مد‏ل‏‌های سری زمانی می‏‎‌نماید. مدل‏سازی برنامه‌ریزی منابع آب طرح بار نشان می‌دهد، بر پایه اطلاعات سری زمانی دراز مدت رواناب رودخانه بار، قابلیت اطمینان تامین آب برای کارخانه فولاد 80 درصد و برای شرب نیشابور 74 درصد است. این ارقام برای سری زمانی رواناب 10 ساله اخیر به‌‏ترتیب برابر 59 و 50 درصد می‏باشد که نشان از تاثیر خشکسالی‏‌های اخیر و لزوم تغییر برنامه‌ریزی تخصیص آب حوضه است. تغییرات حجم آب مخزن در دوره 10 ساله اخیر نشان می‌دهد، به استثنای سال‏‌های 1388 و 1389 در بیشتر ماه‌‏های سایر سال‏‌ها، آبی جهت تنظیم در مخزن سد وجود ندارد. به همین جهت باوجود قابلیت اطمینان بالای تخصیص آب در سری‏ زمانی دراز مدت، قابلیت اطمینان در دوره کوتاه مدت اندک است و نشان از ریسک بالای طرح در تامین نیازهای آبی دارد.

optimal water allocation for drinking and industrial consumptions with decision support systems and time series model approach (case study: neyshabur bar dam)

bar reservoir dam has been constructed in 23 km northwest neyshabur, to provide the urban drinking water and neyshabur steel factory water demand. simulationoptimization model of water resources planning (modsim) along with the surface flow time series modeling (sarima) were utilized to achieve reliable measures for water allocation to forecast the next 10 years (13961406). the modeling has been made based on three timeseries scenarios of longterm (13481396), shortterm (recent 10 years 13861396), and forecast (next 10 years). the results of  the study indicated the appropriate ability of the time series models to simulate river surface runoff. modeling of water resources planning of the bar project shows the reliability of water supply based on the longterm timeseries information to provide the steel factory and the neyshabur drinking water demand equal 80% and 74%, respectively. these values are estimated at 59% and 50%, respectively, according to the recent10year time series  that shows the impact of recent droughts and the need for altering the basin water allocation planning. changes in reservoir water volume over the last ten years show that in the majority of the months of all years, except for 1388 and 1389, there is no water for allocation in the dam reservoir. therefore, despite the high reliability of water allocation in the long term, the reliability in the short term is low and indicates high risk to supply water requirements.