اصول اساسی ارزیابی ردپای آب و چالش‌های موجود در ایران

زنجیره عرضه یک محصول به یک کاربر، یک فرایند زمانی و مکانی است. این زنجیره گستره‌ای محلی تا جهانی دارد و در آن، آب مصرف و در نهایت آلوده می‏‌شود. ردپای آب یک شاخص چند بعدی است. ردپای آب مصرف مستقیم و غیرمستقیم آب توسط یک مصرف‏‌کننده یا یک فرایند تولید را بیان و آب آلوده‌شده در زنجیره تولید را توصیف می‌کند. ارزیابی کامل ردپای آب در چهار مرحله تعیین اهداف، مرحله محاسبات، ارزیابی پایداری ردپای آب و تدوین قواعد سیاست‌گذاری، انجام می‌شود. در چارچوب «ارزیابی ردپای آب» ابتدا باید اهداف جامع و نهایی مطالعه (ایجاد آگاهی، اصلاح الگوی مصرف، تحقق پایداری یا تصمیم‏‌گیری‏‌های سیاستی) مشخص شود. همچنین باید مقیاس مکانی/زمانی و جامعه هدف مورد مطالعه (فرد، محصول یا محدوده جغرافیایی) تعیین شود. در گام بعد رویکرد مطالعه (محاسبه مصرف مستقیم یا غیرمستقیم، ردپای آبی، سبز یا خاکستری) مشخص می‌شود. این مقاله اصول اساسی این چارچوب و امکان پیاده‏‌سازی آن را در ایران بیان می‏‌کند. ازآنجایی‏که بدون رعایت این ساختارها در مطالعات ردپای آب و محاسبات آب مجازی، نتایج به‏‌دست آمده برای تصمیم‌‏گیری‌‏های سیاستی قابل اتکا نمی‏باشد، در نتیجه امکان برآورد دقیق ردپای آب یک منطقه به‏‌منظور برنامه‌‏ریزی برای کاهش مصرف آب، وجود نخواهد داشت. بنابراین ضرورت آشنایی با چنین چارچوبی، اهمیت پیدا می‌‏کند.

Basic Principles of Water Footprint Assessment and Existing Challenges in Iran

< p >< p >The supply chain of a product to a user is a temporal and spatial process. This chain has a local to global scope, in which water is consumed and eventually polluted. Water footprint is a multidimensional indicator. Water footprint describes the direct and indirect consumption of water by a consumer or a production process and describes contaminated water in the production chain. The complete assessment of water footprint is done in four stages: setting goals, calculation stage, water footprint sustainability assessment and codification of policy making rules. In the framework of water footprint assessment, the comprehensive and final objectives of the study (creating awareness, improving consumption pattern, achieving sustainability or policy decisions) must be specified first. The spatial / temporal scale and studied (person, product, or geographic area) should also be specified. In the next step, the study approach (calculation of direct or indirect consumption, blue, green or gray footprint) is specified. This paper explains the basic principles of this framework and possibility of its implementation in Iran. Because without these structures in water footprint studies and virtual water calculations, the results obtained for policy decisions are not reliable. As a result, it will not be possible to accurately estimate the water footprint of an area in order to plan to reduce water consumption. Therefore, the need to be familiar with such a framework is important.