بررسی مولفه‌های سازمانی مدیریت منابع آب و فاضلاب جزیرۀ قشم

تغییر نوع نظام فکری در مدیریت منابع آب از نگرش مهندسی به نگرش جامع، اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. چنین نگرشی که با مفهوم مدیریت یکپارچۀ منابع آب شناخته می‌شود، بر مبنای مفاهیم زیر شکل گرفته است: یکپارچگی بین سیستم‌های اکولوژیکی و اجتماعی، توجه به سیستم حکمرانی آب و مشارکت ذی‌مدخلان، ظرفیت نهادی سیستم منابع آب، انطباق با تغییرات محیطی و فرآیندهای یادگیری. نهاد آب از طریق سه جزء نهادی آن که شامل قانون آب، سیاست آب و ساختار اجرایی آب است، تحلیل می‌شود. در این مقاله به طور ویژه به تعیین مولفه‌های ساختار اجرایی مدیریت منابع آب در محدودۀ مطالعاتی جزیره قشم، با تمرکز بر مطالعه قوانین و اسناد مکتوب پرداخته شده است. جمع‌بندی یافته‌ها حاکی از آن است که جایگاه رسمی سازمان‌های درگیر با موضوع منابع آب در قوانین یکسان نبوده و ابهاماتی را در تفسیر وظایف و ارتباطات سازمانی ایجاد نموده است، که در صورت مدیریت نادرست می‌تواند منجر به برداشت‌های سلیقه‌ای از روابط بین سازمانی و تکالیف قانونی شود. مهم‌ترین موضوعی که از نظر سازمانی در جزیرۀ قشم دیده می‌شود، حضور چند متولی در حوضۀ مدیریت منابع آب است. حضور چند متولی با سطوح مختلف قدرت، نیازمند برنامه‌ریزی و هماهنگی بین سازمان‌های مربوطه برای رسیدن به اهداف در زمینه مدیریت یکپارچه آب می‌باشد. ‌

Investigating Organizational Components of Qeshm Island Water and Wastewater Resources Management

It is inevitable to change the mindset in water resource management from an engineering perspective to a holistic one. Such an approach, which is identified with the concept of integrated water resource management, is formed based on the following concepts: integration between ecological and social systems, attention to water governance system and stakeholder participation, institutional capacity of water resource system, adaptation to environmental changes, and learning procedures. Water institution is analyzed through its three institutional components including water law, water policy, and water administrative structure. In this article, in particular, the components of water resource management administrative structure within the study area of Qeshm Island were defined focusing on the study of written rules and documents. It was indicated from the findings of this study that the official position of the organizations involved in the water resources issue is not uniform in the rules, which has created ambiguities in the interpretation of organizational tasks and communications, and may lead to subjective notions on interorganizational relationships and legal responsibilities due to mismanagement. The most important organizational issue in Qeshm Island is the presence of several trustees in the water resource management. The presence of several trustees with different levels of power requires planning and coordination between relevant organizations to achieve the goals of integrated water management.