|
|
|
|
تعیین بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب در زراعت ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای تحت سامانه‌های آبیاری مدرن و سنتی در استان همدان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
سیدان محسن ,متقی مهدی
|
|
منبع
|
آب و توسعه پايدار - 1398 - دوره : 6 - شماره : 1 - صفحه:1 -8
|
|
|
|
|
چکیده
|
با توجه به اهمیت فراوان آب به‌عنوان کمیاب‌ترین نهاده کشاورزی، در سال‌های اخیر افزایش بهره‌وری آبیاری مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر با استفاده از سه شاخص بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب شامل bpd ،cpd و nbpd، در دو سامانه آبیاری سنتی و مدرن (کلاسیک) برای محصولات ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای در استان همدان اندازهگیری و مقایسه بهره‌وری آبیاری انجام شده است. بنابراین ابتدا به روش نمونه‌گیری تصادفی بهره‌برداران انتخاب و سپس دادههای لازم از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمعآوری شد. میانگین بهره‌وری فیزیکی آب برای ذرت دانه‌ای در سامانه آبیاری سنتی و مدرن به ترتیب 82.0 و 08.1 و برای ذرت علوفه‌ای به ترتیب 11.5 و 67.6 کیلوگرم بر هر مترمکعب آب حاصل شد. میانگین بهره‌وری اقتصادی آب برای ذرت دانه‌ای در سامانه آبیاری سنتی و مدرن به ترتیب برابر 2849 و 3665 و برای ذرت علوفه‌ای به ترتیب برابر 7678 و 10068ریال بر هر مترمکعب آب به دست آمد. در سامانه آبیاری مدرن، بالاترین بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب برای ذرت دانه‌ای در شهرستانهای اسدآباد و نهاوند حاصل شد و بالاترین بهره‌وری فیزیکی برای ذرت علوفه‌ای در نهاوند و تویسرکان و بالاترین بهره‌وری اقتصادی در بهار و نهاوند مشاهده شد. با توجه به نتایج این تحقیق، می‌توان ادعا کرد استفاده از سامانه آبیاری مدرن باید جایگزین سامانه آبیاری سنتی برای کشت ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای شود. همچنین در منطقه بهار باید کشت ذرت علوفه‌ای از الگوی کشت منطقه حذف شود. نتایج به‌دست‌آمده علاوه بر کاهش مصرف آب کشاورزی متضمن منافع اقتصادی برای کشاورزان نیز می‌باشد.
|
|
کلیدواژه
|
الگوی کشت، منابع آبی، رتبه‌بندی شهرستان‌ها
|
|
آدرس
|
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان, بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان, بخش تحقیقات علوم زراعی باغی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
m.motaghi@areeo.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Determination of the Physical and Economic Water Productivity for Grain and Forage Corn under Modern and Traditional Irrigation Systems in Hamadan Province
|
|
|
|
|
Authors
|
Mottaghi Mehdi ,Seyedan S.M.
|
|
Abstract
|
The importance of water as the rarest input to agriculture has led to more attention to increasing the irrigation productivity in recent years. In this study, the compasrison of water productivity in traditional and modern irrigation systems for grain and forage corn in Hamadan province is conducted using three indices of physical and economic productivity of water including CPD, BPD, and NBPD. Firstly, appropriate operators were selected by random sampling and then the necessary data were collected through interviews and completion of the questionnaire. The average physical productivity of water under traditional and modern irrigation systems for grain corn was 0.82 and 1.08 kg/m3 of water, respectively, and for forage corn was 5.11 and 6.67 kg/m3 of water, respectively. The average economical water productivity under traditional and modern irrigation systems for grain corn was 2,849 and 3,665 rial/m3 of water, respectively, and for forage corn was 7,678 and 10,068 rial/m3 of water, respectively. Under modern irrigation systems, the highest amounts of physical and economic productivity of water for grain corn belonged to Asadabad and Nahavand, respectively. For forage corn, the highest amount of physical water productivity was for Nahavand and Tuyserkan and the highest economic water productivity was for Bahar and Nahavand. Based on the results, it can be claimed that traditional irrigation systems should be replaced by modern irrigation systems for grain and forage corn. Also, the cultivation of forage corn should be removed from the cultivation pattern in the Bahar region. These results, in addition to reducing the agricultural water consumption, entail economic benefits for farmers.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|