مسائل و چالش‌های صرفه‌جویی واقعی آب از طریق افزایش بهره وری آب و کاربرد سامانه‌های نوین آبیاری (یادداشت فنی)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حیدری نادر
|
|
منبع
|
آب و توسعه پايدار - 1397 - دوره : 5 - شماره : 2 - صفحه:169 -175
|
|
چکیده
|
امروزه با توجه به بحران کمبود شدید منابع آب برای تولیدات کشاورزی موضوع صرفه‌جویی واقعی آب در کشاورزی مطرح شده است. بسیاری از کارشناسان و محققین علوم آب دریافتند راهکارهایی که در حال حاضر برای استفاده بهینه و صرفه‌جویی آب استفاده می‌شوند (افزایش راندمان آبیاری و حتی افزایش بهرهوری آب) بر توسعه سامانه‌های نوین آبیاری به اصطلاح صرفهجو نظیر آبیاری تحت فشار تکیه دارند. این سامانهها در صورت عدم وجود شرایط و تمهیدات لازم به صرفه‌جویی واقعی آب منجر نشده است و در مواردی ممکن است به افزایش مصرف آب منجر شوند. نمونهای از این نظریات و شواهد ارائه شده در منابع علمی کتابی است که توسط فائو در زمینه این موضوع منتشر شده است. در این مقاله تحلیلی ضمن تشریح مفاهیم، اصطلاحات و رویکردهای مرتبط با بحث مصرف مفید و غیرمفید آب نظریات و مباحث مختلف در بحث صرفه‌جویی واقعی آب، میزان کارآمدی و اثر بخشی سامانه‌های نوین آبیاری و در مجموع کلیه فعالیتهای افزایش بهرهوری آب با هدف صرفه‌جویی واقعی آب در این زمینه بررسی و نقد تحلیلی شده و نتیجهگیریهای لازم به عمل آمده است. در نتیجهگیری مقاله میتوان اظهار نمود که برای شناخت و انتخاب راهکارهای فنی و اقتصادی موثر بر روی مدیریت تقاضا و مصرف آب باید یک سیستم و چارچوب منظم حسابداری آب در هر حوضه آبریز برقرار شود. همچنین به موازات توجه زیاد به توسعه آبیاری تحت فشار در کشور باید به سایر روشهای بهزراعی کاهش دهنده مصرف آب (et) در کشاورزی (نظیر کاربرد انواع مالچها و کشاورزی حفاظتی، رعایت تناوب زراعی مناسب و غیره) توجه شود. بهمنظور صرفه‌جویی واقعی آب باید شاخص بهرهوری آب مبتنی بر et (و نه مقدار آب بهکاربرده شده در مزرعه) معیار انتخاب سیستمها و بررسی اثر بخشی راهکارهای فنی و اقتصادی برای صرفه‌جویی واقعی آب قرار گیرد.
|
|
کلیدواژه
|
بهره وری آب، آبیاری تحت فشار، صرفه جویی آب
|
|
آدرس
|
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, بخش تحقیقات آبیاری و زهکشی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
nrheydari@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|