ارزیابی آسیب ‏پذیری آبخوان دشت جارمه توسط روش ‏های دراستیک و سینتکس

ورود آلاینده‏ های سطحی به منابع آب زیرزمینی به خصوص در سال‏ های اخیر که با بحران کمبود آب مواجه بوده ‏ایم، از مشکلات جدی در کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی می ‏باشد. بنابراین شناخت مناطق آسیب‏ پذیر و جهت‏ دهی برنامه ‏های توسعه‏ ای به سمت مناطقی که آسیب ‏پذیری کمتری دارند، دستیابی به اهداف توسعه پایدار را امکان‎پذیر خواهد کرد. در این مطالعه آسیب‏پذیری آبخوان دشت جارمه در استان خوزستان با استفاده از مدل دراستیک و سینتکس مورد ارزیابی قرار گرفته است. اصول مدل دراستیک بر پایه پارامترهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی موثر بر انتقال آلودگی است. پارامترهای مدل سینتکس مشابه مدل دراستیک می‏باشد، با این تفاوت که فرآیند وزن و رتبه ‏دهی پارامترها در روش سینتکس انعطاف بیشتری دارد. پس از تهیه نقشه ‏های آسیب‏پذیری توسط تلفیق پارامترهای عمق آب زیرزمینی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، شیب، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی، نتایج مدل با استفاده از نقشه نیترات صحت‏سنجی شدند. میزان همبستگی نقشه نیترات آب زیرزمینی با مدل دراستیک و سینتکس به ترتیب 0/46 و 0/58 درصد بود. با تحلیل حساسیت به دو روش حذف نقشه و تک پارامتری نیز میزان تاثیرگذاری هر کدام از پارامترها بررسی شد. نتایج حاصله از روش حذف نقشه و تک پارامتر در هر دو روش بیانگر آن است که پارامتر محیط غیراشباع مهمترین عامل تاثیرگذار بر آسیب‏پذیری آبخوان منطقه مورد مطالعه می‏باشد.

Evaluation of the Vulnerability of the Jarmeh Aquifer using DRASTIC and SINTACS Methods

In recent years that we are faced with water shortage, the entrance of surface pollutants to the groundwater resources has become a serious problem in reducing the quality of groundwater resources. Therefore, identifying vulnerable areas and directing development programs in the areas which have not been vulnerable to pollution is the best way to provide sustainable development programs. In this study, aquifer vulnerability have been assessed using DRASTIC and SINTACS models at the Jarmeh plain, khozestan province. The principle of the DRASTIC model is based on hydrological and hydrogeological pollution transmission conditioning factors. Entering the parameters for both DRASTIC and SINTACS is the same, the main difference between them is that weighing and rating in the SINTACS method is more flexible. Groundwater vulnerability maps have been provided using overlaying of water depth, net recharge, aquifer media, soil media, topography, impact of vadose zone, hydraulic conductivity, the results of the mdels and were validated using nitrate concentration map. Correlation between nitrate and groundwater vulnerability maps provided by DRASTIC and SINTACS was 0.36% and 0.48%, respectively. Sensitivity analysis was investigated to determine the most effective factors using map removal and single parameter methods. The results of both methods show that the unsaturated zone is the most important factor on groundwater vulnerability in the study area.