تعیین تابع سمی‌واریوگرام مولفه‌های قائم برای داده‌های شتاب‌نگاری ایران

یکی از موضوعات مهم و به نسبت جدید، در طراحی لرزه‌ای سازه‌های با توزیع مکانی و شریان‌های حیاتی، توجه به مولفه قائم زلزله است. در این مطالعه، تابع سمی‌واریوگرام مولفه‌های قائم برای داده‌های شتاب‌نگاری ایران، جهت استفاده در همبستگی مکانی رکوردها و تحلیل خطر سازه‌های با توزیع مکانی، ارائه شد. اطلاعات مربوط به 220 زلزله ایران و تمامی ایستگاه‌های ثبت این زلزله‌ها مورد استفاده قرار گرفت. محاسبات برای پنج دوره تناوب سازه‌ای در محدوده 0 تا 3 ثانیه و با استفاده از معادله پیش‌بینی حرکت زمین مبتنی بر داده‌های مولفه قائم حرکت قوی ایران، انجام شد. جهت تخمین سمی‌واریوگرام تجربی از دو تخمین زننده کلاسیک و قوی و نیز به‌منظور برازش به داده‌ها از دو مدل نمایی و گودا استفاده گردید. برای معادله پیش‌بینی حرکت زمین4 سقراط و ضیایی‌فر [1]، مقادیر طول همبستگی (b) در مدل نمایی و مقادیر α و β در مدل گودا به‌دست آمد. با توجه به نتایج تجربی مشاهده شد که روند کلی طول همبستگی با افزایش دوره تناوب افزایش می‌یابد.