بررسی تاثیر مولفه‌های طراحی نورگیر زیرسقفی (clerestory window) جهت ارتقاء روشنایی نور روز در ساختمان‌های سقف شیب‌دار در اقلیم معتدل و مرطوب

بهره‌‌گیری از روشنایی نور روز در ساختمان‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع انرژی تجدید پذیر، امری اجتناب‌ناپذیر است. پنجره‌های کلرستوری یا بازشوهای زیرسقفی، یکی از راهکار‌‌های مناسب جهت افزایش نفوذ نور در ساختمان‌های کوتاه‌‌مرتبه می‌‌باشند. این در‌‌حالی‌‌ست که در اقلیم‌‌های پرباران با آسمان ابری، دریافت روشنایی نور روز، از ضرورت بیشتری برخوردار خواهد بود. ازآنجایی‌که خصوصیات کالبدی ساختمان‌ها در این اقلیم با توجه به نوع شیب سقف، فرم سقف داخلی و هندسه پلان متفاوت می‌‌باشد، سوال اساسی این است که: در ساختمان‌های کوتاه‌‌مرتبه شیب‌دار، با چه خصوصیات کالبدی می‌‌توان به بیشترین بهره نوری از بازشوهای کلرستوری دست‌یافت؟ پژوهش حاضر باهدف بررسی توانایی پنجره‌های کلرستوری جهت ارتقاء روشنایی نور روز در ساختمان‌های شیب‌دار کوتاه‌مرتبه برنامه‌ریزی گردید.  در پژوهش حاضر، جهت طراحی مدل‌های سه‌بعدی پایه، از نرم‌افزار راینو بهره برده شده و همچنین جهت ارزیابی مولفه فاکتور نور روز از افزونه دیوا در نرم‌‌افزار گرس هاپر استفاده گردید. داده‌‌های منتج ازمایش‌ها در شرایط آسمان پوشیده از ابر، نشان از این دارند که در نورگیرهای کلرستوری؛ فارغ از هندسه پلان و همچنین فرم بازتابنده داخلی، موثرترین مولفه در عملکرد نورگیرها نسبت شیب سقف است که بیشترین بازه تغییر را در روشنایی فضای داخلی ایجاد می‌‌کند و شیب سقف 18 درجه با نسبت سقفی (412) بهترین بهره‌وری را با تامین فاکتور نور روز 3.3 درصد در میان شیب‌های مختلف سقف به دست می‌‌دهد. از سویی دیگر، با ثابت در نظر گرفتن مولفه شیب سقف و فرم بازتابنده داخلی، هندسه پلان مربع رفتار نوری مناسب‌تری را در فضای داخلی ایجاد می‌‌کند.

Investigating the Effect of Clerestory Window Components to Improve Daylight Illuminance in Pitched Roof Buildings in Humid Climates

Clerestory windows are one of the best ways to increase the penetration of light in Lowrise buildings. However, in rainy climates with cloudy skies, receiving daylight will be more critical. Since the physical component of buildings in this climate varies according to the type of roof slope, the shape of the interior roof, and the plan’s geometry. The fundamental question is: What physical characteristics can receive the maximum light from the Clerestory window in Pitched lowrise buildings? The research aimed to investigate the potential of Clerestory to improve daylight in a Pitchedroof. In the present study, Rhino software was used to design 3D models, and the Diva plugin in Grasshopper software was used to evaluate the “daylight factor.” Data indicate that; regardless of the geometry of the plan and form of internal reflection, the most effective component is the “roof slope ratio,” which creates the most significant change in interior lighting. Moreover, the 18degree roof slope with a ceiling ratio (412) is the best efficiency, and provides 3.3% (A.DF) among the various. By considering the slope of the roof component and the shape of the interior reflector, the geometry of the square plan creates more appropriate daylight in the interior space.