مروری بر نیروگاه‌های برقآبی کوچک در ایران و جهان: ظرفیت‌های بالقوه و درحال بهره‌برداری، چالش‌ها و فرصت‌ها

در سال های اخیر افزایش تقاضای انرژی الکتریکی در کنار آلایندگی و پایان پذیری سوخت های فسیلی، کشورهای مختلف جهان را به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر ترغیب کرده است. نیروگاه های برقآبی کوچک یکی از جدیدترین نیروگاه های تجدیدپذیر هستند که آن ها را می توان روی رودخانه های کوچک به صورت جریانی و بدون نیاز به سد احداث نمود. در این مقاله، ساختمان این نیروگاه ها، امکان سنجی و تحلیل های اقتصادی مربوطه و درنهایت، کارهای انجام شده و ظرفیت های بالقوه ی آن ها در ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که ظرفیت های بالقوه ی زیادی برای این نیروگاه ها در بسیاری از کشورهای جهان علی الخصوص کشورهای درحال توسعه وجود دارد. احداث و بهره برداری ساده تر، مشکلات زیست محیطی کمتر و قابلیّت مشارکت در ریزشبکه از مهم ترین مزایای این نیروگاه ها در مقایسه با نیروگاه های برقآبی بزرگ هستند. همچنین احداث این نیروگاه ها در مناطق روستایی و دور از شبکه می تواند منجر به اشتغال‌زایی شود؛ منافع اقتصادی را به دنبال داشته باشد و وابستگیِ این مناطق را به شبکه کاهش دهد. پیشرفت تحقیقات در سال های اخیر، نیروگاه های آبی کوچک را به یک فن آوری بالغ و همه کاره تبدیل کرده است که درصورت رفع موانع فنّی، اجتماعی و زیست محیطی و درکنار آن، وضع قوانین مناسب و سیاست های تشویقی، می توانند نقش قابل ملاحظه ای در تامین تقاضای انرژی الکتریکی از محل منابع تجدیدپذیر ایفا نمایند.

A Review of Small Hydropower Plants in Iran and the World: Installed and Potential Capacities, Challenges and Opportunities

In recent years, increasing demand for electricity, along with pollution and the depletion of fossil fuels, has encouraged countries around the world to use renewable energy. Small hydropower plants are one of the newest renewable power plants that can be built on small rivers without the need for a dam. In this article, the construction of these power plants, feasibility studies and related economic analyzes, and finally, the work done and their potential capacities, in Iran, will be discussed. The results show that there is a lot of potential for these power plants in many countries of the world, especially developing countries. Easier construction and operation, less environmental problems and the ability to participate in the microgrid are the most important advantages of these power plants. Furthermore, the construction of these power plants in rural areas and away from the network can lead to job creation; Pursue economic benefits and reduce the dependence of these areas on the main power system. Advances in research in recent years have made small hydropower plants a mature and versatile technology that, if technical, social, and environmental barriers are removed, along with appropriate legislation and incentive policies, can play a significant role in meeting the demand for electricity from renewable resources.